Bảo vệ quyền lợi của người sử dụng dịch vụ viễn thông

Với chính sách mở cửa thị trường, tạo điều kiện tối đa cho các doanh nghiệp phát triển, thị trường viễn thông di động đã có sự tăng trưởng mạnh mẽ. Hiện nay, tổng số thuê bao di động tại Việt Nam được đánh giá là một trong những nước có mật độ thuê bao viễn thông trên 100 dân cao trên thế giới. Tuy nhiên, hầu hết các thuê bao di động hiện nay là thuê bao di động trả trước và theo đánh giá của Bộ Công an thì hơn 75% số thuê bao di động trả trước có thông tin không chính xác.
 

Những năm qua, tuy đã có một số luật, nghị định, thông tư về quản lý thuê bao trả trước, nhưng tình trạng sim thuê bao kích hoạt sẵn, thông tin thuê bao không đúng, sim rác (sim thuê bao di động trả trước đăng ký thông tin chủ thuê bao không chính xác) vẫn còn phổ biến. Mỗi ngày, lượng tin nhắn rác (xuất phát từ các sim rác) được phát tán khá nhiều... gây ảnh hưởng trực tiếp đến người dân.

Vấn nạn sim rác, tin nhắn rác đã tồn tại nhiều năm, tuy nhiên hiện chưa được giải quyết triệt để cũng như xuất phát vì vấn đề lợi ích của nhiều bên: Phía nhà mạng được hưởng lợi vì điều này giúp phát triển số lượng thuê bao di động; với đại lý sim thẻ, việc duy trì sim tồn tại để có doanh số lợi ích nhất định; còn người dùng được lợi từ các sim mới khuyến mại nhiều.

Để hướng tới việc xây dựng một môi trường viễn thông, internet lành mạnh tại Việt Nam, Bộ trưởng Bộ Thông tin - Truyền thông Trương Minh Tuấn trong buổi trả lời chất vấn tại Phiên họp thứ 9 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội chiều ngày 18-4-2017 đã khẳng định vấn đề này sẽ được giải quyết triệt để. Ông Tuấn cũng thông tin: Tính đến ngày 30-3-2017, Bộ Thông tin - Truyền thông đã khóa 19.458.093 sim kích hoạt sẵn của các nhà mạng. Tổng số lượng tin nhắn rác phản ánh ghi nhận được trong quý  1/2017 là 10.538 lượt phản ánh, so với quý 1/2016 giảm khoảng 81,3%. Kết quả này cho thấy sự nỗ lực của Bộ Thông tin - Truyền thông trong việc xử lý, ngăn chặn vấn nạn sim rác, tin nhắn rác.
 

Nhằm góp phần hạn chế tin nhắn rác, bảo vệ quyền lợi của người sử dụng dịch vụ viễn thông, mới đây, Chính phủ ban hành Nghị định 49/2017/NĐ-CP quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Viễn thông và Điều 30 của Nghị định 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện nhằm sửa đổi, bổ sung một số quy định về quản lý thuê bao di động nhằm khắc phục các kẽ hở pháp lý, tăng tính hiệu quả và khả thi trong công tác quản lý thông tin thuê bao.

Theo Nghị định 49/2017/NĐ-CP, số lượng sim trả trước đối với mỗi tổ chức, cá nhân được sử dụng sẽ không bị hạn chế như trước đây (3 thuê bao/cá nhân); khách hàng đăng ký thuê bao sẽ phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về việc sử dụng số thuê bao đã được cấp, cũng như khi chuyển nhượng thuê bao. Các doanh nghiệp viễn thông chịu hoàn toàn trách nhiệm đối với hoạt động của các điểm cung cấp dịch vụ viễn thông, kể cả các đại lý được ủy quyền; đồng thời chịu trách nhiệm về tính chính xác, đầy đủ của thông tin thuê bao. Doanh nghiệp viễn thông có 12 tháng để chuẩn hóa toàn bộ dữ liệu thuê bao, trước khi phải chịu phạt tiền nếu bị phát hiện thông tin thuê bao sai lệch…

Trong bối cảnh công nghệ thông tin phát triển mạnh như hiện nay sim rác tiềm ẩn nhiều rủi ro, nên nhất định phải siết chặt quản lý thuê bao di động trả trước. Để xử lý triệt để, tận gốc, người dân cần đăng ký thông tin chính xác khi sở hữu sim thuê bao trả trước; các nhà mạng phải có những biện pháp cụ thể, mạnh mẽ, không vì những lợi ích, thành tích trong việc phát triển doanh số, thuê bao mà gây ra các vấn nạn như thuê bao ảo, sim rác, tin nhắn rác; tích cực nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm phục vụ tối đa lợi ích người tiêu dùng.