Giải Nobel Vật lý 2016 tôn vinh những phát hiện về sự chuyển hóa kỳ lạ của vật chất

Ngày 4/10, Viện hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển đã công bố Giải Nobel Vật lý 2016 thuộc về ba nhà khoa học người Anh đang làm việc tại Hoa Kỳ là David Thouless (Đại học Washington ở Seattle), Duncan Haldane (Đại học Princeton ở New Jersey) và Michael Kosterlitz (Đại học Brown ở Providence).

Với những công trình nghiên cứu của mình, các nhà khoa học đã mở ra cánh cửa vào một thế giới chưa được biết đến, nơi vật chất có thể có những trạng thái kỳ lạ. Họ đã sử dụng các phương pháp toán học tiên tiến để nghiên cứu các trạng thái khác thường của vật chất, chẳng hạn như các chất siêu dẫn, siêu lỏng hoặc màng mỏng từ tính. Dựa trên thành công của nghiên cứu mới này, sẽ có những nghiên cứu tìm hiểu về các trạng thái và tính khác thường của vật chất. Nhiều người hy vọng về ứng dụng trong tương lai ở cả ngành khoa học vật liệu và điện tử học.

Các nhà khoa học đã sử dụng các khái niệm hình học tô pô (Topology) trong vật lý để đi đến những khám phá của họ. Topology là một nhánh của toán học mô tả đặc tính chỉ thay đổi từng bước. Sử dụng hình học tô pô như một công cụ, họ đã làm cho các chuyên gia kinh ngạc. Đầu những năm 1970, Kosterlitz và Thouless lật ngược các lý thuyết trước đó cho rằng tình trạng siêu bán dẫn và siêu chất lỏng không thể xảy ra ở các lớp mỏng. Họ đã chứng minh rằng tính siêu dẫn có thể xảy ra ở nhiệt độ thấp và đồng thời giải thích được cơ chế chuyển trạng thái khiến tính siêu dẫn biến mất ở nhiệt độ cao.

Trong thập niên 1980, nhà khoa học Thouless đã giải thích được một thí nghiệm trước đó với các màng dẫn điện mỏng, trong đó độ dẫn được đo một cách chính xác như các bước số nguyên. Ông cho thấy các bước số nguyên đó về bản chất mang tính hình học tô pô. Cũng vào thời gian đó, nhà khoa học Duncan Haldance phát hiện ra cách các khái niệm hình học tô pô có thể được sử dụng để hiểu những thuộc tính của các chuỗi nam châm nhỏ có trong một số vật liệu.
Giờ đây, chúng ta biết nhiều trạng thái hình học tô pô, không chỉ ở trong các màng và sợi mỏng mà trong các vật liệu 3 chiều thông thường. Trong thập niên qua, lĩnh vực này đã thúc đẩy những nghiên cứu tiên tiến trong vật lý vật chất cô đặc, đặc biệt là vì hy vọng các vật liệu tô pô có thể được sử dụng trong các sản phẩm điện tử thế hệ mới, các chất siêu dẫn hoặc trong các máy tính lượng tử.

BÀI VIẾT KHÁC

Thông báo tuyển dụng viên chức 2020

Ngày 21/05/2020

Biến phế phụ phẩm ngành điều thành Thực phẩm giàu dưỡng chất nhờ khoa học và công nghệ

Dưới sự hỗ trợ của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN), sản phẩm thực phẩm mới giàu dưỡng chất từ nguồn quả điều đã có mặt tại sự kiện Trình diễn và kết nối cung - cầu công nghệ quốc tế TechDemo 2018 do Bộ KH&CN tổ chức diễn ra ngày 3-5/10/2018 tại Thành phố Cần Thơ.

Ngày 08/10/2018

Đồng hành xây dựng Chính quyền điện tử

Theo công bố của Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam VCCI, trong 3 năm trở lại đây, chỉ số năng lực cạnh tranh của tỉnh Phú Thọ liên tục được cải thiện và có những bước tăng trưởng đáng khích lệ (năm 2015 xếp thứ 35/63 tỉnh thành; năm 2016 xếp thứ 29/63 tỉnh thành; năm 2017 xếp thứ 27/63 tỉnh thành).

Ngày 20/09/2018

Nhu cầu công nghệ trong quá trình sản xuất tự động hóa của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam

“V-KIST- Diễn đàn Công nghiệp lần thứ I” là sự kiện đầu tiên mà Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam Hàn Quốc (V-KIST) tổ chức trên cơ sở hợp tác với các Hiệp hội Việt Nam trong ngành công nghiệp điện tử, tự động hóa, nhằm tìm hiểu nhu cầu về công nghệ của các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam.

Ngày 04/09/2018

“VKIST - Diễn đàn Công nghiệp lần thứ I”

Chiều 29/8/2018, tại Hà Nội, Viện Khoa học và Công nghệ Việt Nam - Hàn Quốc (VKIST) thuộc Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức “VKIST - Diễn đàn Công nghiệp lần thứ I” với chủ đề: “Nhu cầu công nghệ trong quá trình sản xuất tự động hóa của các doanh nghiệp vừa và nhỏ tại Việt Nam”.

Ngày 04/09/2018

Ứng dụng KH&CN là giải pháp trọng tâm trong chiến lược ngành Ngân hàng

Cách mạng công nghiệp 4.0 (CMCN 4.0) sẽ giúp ngân hàng nâng cao lợi nhuận, đảm bảo tính sẵn sàng cao cho hệ thống. Điều này giúp người tiêu dùng Việt Nam có nhiều cơ hội tiếp cận hơn với các dịch vụ tài chính hàng đầu trong và ngoài nước. Từ đó giúp các ngân hàng trong nước nâng lên một tầm cao mới, phát triển và cạnh tranh với các ngân hàng tiên tiến trong khu vực và trên thế giới.

Ngày 22/08/2018

Thông báo