Khai trương tuyến cáp đất quốc tế đầu tiên do Việt Nam làm chủ: Bước đột phá trong kiến tạo hạ tầng số quốc gia

Chiều ngày 4/8/2025, tại Hà Nội, Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) chính thức khai trương và vận hành tuyến cáp đất quốc tế VSTN - tuyến cáp đầu tiên kết nối trực tiếp từ Việt Nam đến Singapore hoàn toàn qua đất liền.

Với tổng chiều dài khoảng 3.900 km, tuyến cáp đất quốc tế VSTN đi qua 5 quốc gia: Việt Nam - Lào - Thái Lan - Malaysia - Singapore, được xây dựng hoàn toàn trên đất liền và kết nối trực tiếp từ trung tâm kỹ thuật của VNPT tại Đà Nẵng đến các trung tâm dữ liệu quốc tế hàng đầu khu vực như: IDC Telehouse (Thailand), MY01 Cyberjaya, Equinix JH01 Johor Bahru (Malaysia), Equinix và Global Switch (Singapore). Đây là tuyến cáp đầu tiên do người Việt làm chủ 100%, đánh dấu cột mốc quan trọng trong hành trình tự chủ hạ tầng viễn thông quốc gia.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng và các đại biểu thực hiện nghi thức khai trương tuyến cáp đất quốc tế VSTN.

Việc VNPT trực tiếp kiểm soát toàn tuyến từ Việt Nam đến Singapore, từ điểm đầu đến điểm cuối, không chỉ đảm bảo khả năng vận hành độc lập mà còn giúp xử lý nhanh các tình huống sự cố. Trong bối cảnh các sự cố cáp biển liên tục xảy ra và kéo dài, ảnh hưởng đến chất lượng dịch vụ Internet và kết nối quốc tế, VSTN đóng vai trò như một tuyến dự phòng trọng yếu, bổ sung chiến lược cho các tuyến cáp biển hiện có, gia tăng tính ổn định, chủ động và an toàn cho hạ tầng viễn thông quốc gia.

VSTN sử dụng thiết bị truyền dẫn DWDM ghép bước sóng hiện đại - một trong những công nghệ tối tân nhất hiện nay. Mỗi bước sóng có thể truyền tải dung lượng tối thiểu 300 Gbps; tổng dung lượng thiết kế toàn tuyến lên đến 4 Tbps và có thể dễ dàng nâng cấp lên 12 Tbps hoặc hơn. Điều này giúp VSTN không chỉ đáp ứng nhu cầu hiện tại mà còn sẵn sàng cho những bước phát triển mạnh mẽ trong tương lai gần.

Đây không chỉ là một công trình viễn thông mang tính tiên phong mà còn là minh chứng rõ nét cho tầm nhìn chiến lược quốc gia về chủ động kết nối, tăng tính linh hoạt, bảo mật và khả năng ứng phó trước mọi sự cố; đồng thời, đánh dấu bước chuyển mình mạnh mẽ của VNPT về làm chủ hạ tầng kết nối quốc tế đa phương thức: Từ mặt đất, qua biển, trên không gian. Với tuyến cáp quang VSTN này, Việt Nam không còn bị phụ thuộc hoàn toàn vào các tuyến cáp biển.

Sơ đồ tuyến cáp đất liền VSTN của VNPT đầu tư.

Phát biểu tại buổi Lễ, Tổng Giám đốc VNPT Huỳnh Quang Liêm cho biết, năm 2009, VNPT lần đầu tiên tham gia tuyến cáp quang biển - tuyến AAG với dung lượng 220 Gbps - là một trong những tuyến cáp quang biển đầu tiên của Việt Nam. Năm 2009 và 2012, VNPT chính thức vận hành 2 hệ thống vệ tinh Vinasat-1 và Vinasat-2 phục vụ cho nhu cầu dân dụng trong nước, quốc tế và phục vụ an ninh quốc phòng của đất nước.

Đến nay, VNPT sở hữu và tham gia khai thác hệ thống hạ tầng truyền dẫn quốc tế với 5 tuyến cáp quang biển trọng yếu như AAG, APG, AAE-1… và gần đây nhất là SJC-2, nâng tổng dung lượng khai thác lên tới gần 36 Terabit/giây. Chính nhờ hệ thống hạ tầng này, VNPT được đánh giá là một trong những đơn vị có năng lực hạ tầng truyền dẫn toàn diện tại Việt Nam và trong khu vực.

Ông Huỳnh Quang Liêm nhấn mạnh, "Tuyến cáp đất quốc tế VSTN là bước đi cụ thể, thể hiện quyết tâm của VNPT trong việc thực hiện chủ trương của Đảng và Chính phủ về tiếp tục đổi mới, nâng cao hiệu quả doanh nghiệp nhà nước, mở ra không gian phát triển mới, yêu cầu VNPT đóng vai trò tiên phong, dẫn dắt phát triển hạ tầng số quốc gia và khu vực".

Trong bối cảnh các tuyến cáp biển quốc tế thường xuyên gặp sự cố - trung bình hơn 10 sự cố mỗi năm từ 2022 đến nay - dẫn đến tình trạng nghẽn mạng, suy giảm chất lượng kết nối, thậm chí mất tới 73% dung lượng quốc tế như VNPT từng gặp phải, VSTN trở thành "van an toàn" quan trọng, góp phần giảm tải cho các tuyến cáp biển và nâng cao độ tin cậy của hệ thống viễn thông quốc gia.

Việc tuyến cáp được kiểm soát toàn trình - từ điểm xuất phát đến điểm đích - giúp VNPT chủ động vận hành, kịp thời xử lý mọi sự cố mà không bị phụ thuộc vào yếu tố bên ngoài. Đây cũng là mắt xích quan trọng trong chiến lược phát triển hạ tầng truyền dẫn đa phương thức: từ mặt đất, qua biển, tới không gian mà VNPT đang triển khai với năng lực ngày càng toàn diện.

"Việc vận hành thành công VSTN một lần nữa khẳng định rằng, người Việt hoàn toàn có thể làm chủ những hạ tầng công nghệ hiện đại, phức tạp và an toàn nhất. Đây không chỉ là một tuyến truyền dẫn mới, mà còn là nền tảng để nâng cao độ tin cậy của mạng lưới quốc tế, sẵn sàng đáp ứng mọi tình huống và mở rộng năng lực phục vụ khách hàng trong thời đại số", ông Huỳnh Quang Liêm nhấn mạnh.

Trong thời gian tới, tuyến cáp VSTN sẽ được tiếp tục đầu tư phát triển để trở thành huyết mạch nối nhiều điểm POP internet quốc tế add/drop thêm tại các quốc gia Lào, Thái Lan, Malaysia, nhằm hình thành một huyết mạch truyền dẫn ổn định, hiệu quả và an toàn bậc nhất khu vực Đông Nam Á.

Tổng Giám đốc Tập đoàn VNPT Huỳnh Quang Liêm phát biểu tại buổi Lễ.

Phát biểu tại buổi Lễ, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực tiên phong của VNPT: "Đã gần 30 năm kể từ khi Việt Nam lần đầu tham gia tuyến cáp quốc tế TDH (năm 1996) nhưng đến nay, đây mới là tuyến đầu tiên do người Việt Nam làm chủ đầu tư 100%. Việc khai trương tuyến cáp VSTN không chỉ là bước đột phá về kỹ thuật mà còn thể hiện tinh thần tiến công mạnh mẽ trong kiến tạo hạ tầng số Việt Nam".

Theo Bộ trưởng, việc hình thành tuyến cáp đất liền xuyên ASEAN do Việt Nam đầu tư là minh chứng sống động cho một ASEAN số kết nối mật thiết và một Việt Nam chủ động kiến tạo hạ tầng số. "Hạ tầng số Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển theo hướng băng thông siêu rộng, dung lượng siêu lớn, phổ cập, thông minh, công nghệ mở, an toàn, bền vững và xanh", Bộ trưởng bày tỏ kỳ vọng.

Bộ trưởng nhấn mạnh, khi viễn thông trở thành nền tảng của kinh tế số, việc đa dạng hóa kết nối, đặc biệt qua các tuyến đất liền có khả năng phục hồi nhanh, là yêu cầu bắt buộc. Bộ trưởng mong muốn, các doanh nghiệp viễn thông trong nước tiếp tục đầu tư mạnh mẽ hơn để hình thành một hệ sinh thái cáp quang quốc tế do Việt Nam làm chủ, đưa hạ tầng số quốc gia phát triển vững chắc và bền bỉ trước mọi biến động toàn cầu.

Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại buổi Lễ.

Sự kiện không chỉ là dấu mốc quan trọng đối với riêng VNPT, mà còn mang ý nghĩa chiến lược với quốc gia, góp phần khẳng định vị thế công nghệ của Việt Nam trong khu vực, thúc đẩy kết nối ASEAN số, đồng thời mở rộng không gian phát triển mới cho hạ tầng số nước nhà trong kỷ nguyên kinh tế số.

Các đại biểu trao biên bản ghi nhớ sử dụng VSTN.

Theo mst.gov.vn