Hai nhà khoa học nữ được trao giải thưởng Kovalevskaia 2024

PGS Nguyễn Minh Tân và PGS Đặng Thị Mỹ Dung được trao giải thưởng Kovalevskaia năm 2024 vì có thành tích xuất sắc trong nghiên cứu khoa học và ứng dụng vào thực tiễn.

Lễ trao giải được tổ chức sáng 8/3, nhân dịp kỷ niệm Ngày Quốc tế Phụ nữ.

PGS Nguyễn Minh Tân hiện là Giám đốc Viện Nghiên cứu và Phát triển ứng dụng các hợp chất thiên nhiên, đồng thời là giảng viên Khoa Kỹ thuật Hóa học, Trường Hóa và Khoa học Sự sống, Đại học Bách khoa Hà Nội. Trong khi đó, PGS Đặng Thị Mỹ Dung đang giữ chức Phó viện trưởng Viện Công nghệ Nano, Đại học Quốc gia TP HCM.

Hai nhà khoa học nữ được vinh danh nhờ những đóng góp quan trọng trong nghiên cứu và ứng dụng thực tiễn, góp phần thúc đẩy sự phát triển của đơn vị và ngành. Nhiều công trình nghiên cứu của họ đã được chuyển giao công nghệ, mang lại giá trị kinh tế hàng tỷ đồng cho các doanh nghiệp tại Việt Nam.

Phát biểu sau khi nhận giải thưởng, PGS Nguyễn Minh Tân tin tưởng Giải thưởng Kovalevskaia sẽ tiếp tục là nguồn động viên cho các nhà khoa học nữ trên con đường nghiên cứu và cống hiến. "Đừng để giới hạn nào ngăn trở khát vọng của bạn. Mỗi thí nghiệm thất bại hôm nay chính là viên gạch cho tòa tháp thành công ngày mai", bà gửi thông điệp đến các nhà khoa học nữ.

Giải thưởng Kovalevskaia mang tên nhà nữ toán học người Nga lỗi lạc Sophia Kovalevskaia (1850-1891) nhằm tôn vinh các nhà khoa học nữ có đóng góp nổi bật trong lĩnh vực nghiên cứu khoa học.

PGS Đặng Thị Mỹ Dung (thứ hai từ trái) và PGS Nguyễn Minh Tân (thứ 4 từ trái) nhận giải thưởng Kovalevskaia năm 2024. Ảnh: Nhật Bắc

Theo Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam Nguyễn Thị Tuyến, trong 40 năm qua, Giải thưởng đã được trao cho 22 tập thể và 57 cá nhân nhà khoa học nữ xuất sắc trên các lĩnh vực khoa học tự nhiên của Việt Nam. Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam là cơ quan thường trực, tham mưu cho Ủy ban Giải thưởng.

Thời gian tới, Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam sẽ thúc đẩy sự phát triển của Giải thưởng, đồng hành, khuyến khích phụ nữ tham gia nghiên cứu khoa học, ứng dụng vào thực tiễn, khẳng định vai trò, tiềm năng của phụ nữ trên các lĩnh vực.

GS, nhà giáo nhân dân, anh hùng lao động Nguyễn Thị Trâm, người được trao giải Kovalevskaia năm 2000 về thành tựu chọn tạo giống lúa, nhấn mạnh vai trò không ngừng tìm tòi, phát hiện và giải quyết vấn đề của nhà nghiên cứu. Bà cho rằng, dù nguồn lực nhà nước có hạn, các nhà khoa học vẫn cần miệt mài theo đuổi công việc, sáng tạo phương pháp để đạt kết quả.

GS Trâm đánh giá cao Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị và Nghị quyết 193 của Quốc hội về khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đặc biệt là chính sách miễn trừ trách nhiệm dân sự cho nhà nghiên cứu khi gây thiệt hại trong quá trình sử dụng ngân sách nhà nước, miễn là họ tuân thủ đầy đủ quy trình và quy định pháp luật. Bà tin rằng, chính sách này sẽ tạo điều kiện cho các nhà khoa học yên tâm đề xuất ý tưởng táo bạo, thực hiện nghiên cứu khó và mới, từ đó đưa đất nước vươn mình phát triển.

Ưu tiên phát triển nguồn nhân lực nữ chất lượng cao

Phát biểu tại lễ trao giải thưởng, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, suốt chiều dài lịch sử, các thế hệ phụ nữ Việt Nam luôn nỗ lực, vượt qua mọi nghịch cảnh, định kiến, để góp phần xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc. Ngày nay, phụ nữ Việt Nam phát triển về mọi mặt, khẳng định vai trò, vị thế, sự đóng góp quan trọng trên tất cả lĩnh vực.

Thủ tướng Phạm Minh Chính gặp mặt các nữ anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, nữ anh hùng lao động, nữ tướng, sáng 8/3. Ảnh: Nhật Bắc

Trong lĩnh vực khoa học công nghệ, lực lượng trí thức nữ ngày càng phát triển vững mạnh, nhiều người gặt hái thành công lớn cả trong và ngoài nước, được cộng đồng quốc tế ghi nhận. Giai đoạn 2019-2024 có 601 nữ giáo sư, phó giáo sư, chiếm 21,5%.

Thủ tướng yêu cầu các cấp, ngành, địa phương ưu tiên nguồn lực, đào tạo nhân lực nữ chất lượng cao, đặc biệt trong khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và tại vùng khó khăn; tạo điều kiện để phụ nữ tiếp cận công nghệ, chuyển đổi số, nghiên cứu khoa học và khởi nghiệp theo Nghị quyết 57; hỗ trợ phụ nữ hội nhập quốc tế, nâng cao vị thế đất nước trong khoa học công nghệ.

Lãnh đạo Chính phủ cũng đề nghị Ủy ban Giải thưởng Kovalevskaia tiếp tục tôn vinh các nhà khoa học nữ tiêu biểu trong các lĩnh vực then chốt. Bộ Nội vụ và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam được giao nghiên cứu, đề xuất các giải thưởng vinh danh nhà khoa học nữ trong các lĩnh vực kinh tế, xã hội, nhân văn và nhà khoa học nữ trẻ.

Vũ Tuân - VnExpress