Ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học - công nghệ: Động lực thúc đẩy nông nghiệp Phú Thọ phát triển bền vững

 Những năm qua, tỉnh Phú Thọ đã xác định nghiên cứu, ứng dụng và chuyển giao các tiến bộ khoa học kỹ thuật là “chìa khóa” để nâng cao năng suất, chất lượng, hiệu quả trong sản xuất nông nghiệp. Từ việc áp dụng đồng bộ công nghệ hiện đại, đổi mới phương thức canh tác đến phát triển sản xuất theo hướng hàng hóa tập trung quy mô lớn, nông nghiệp Phú Thọ đang từng bước chuyển mình mạnh mẽ, khẳng định vai trò trụ cột của khu vực kinh tế nông nghiệp trong tiến trình phát triển bền vững.

Bưởi Đoan Hùng  mang lại giá trị kinh tế cao

Sau khi hợp nhất, tỉnh Phú Thọ có diện tích tự nhiên 9.361,38km²; quy mô sản xuất nông, lâm nghiệp khá lớn, tổng diện tích đất nông nghiệp là 770,6 nghìn ha, chiếm gần 82,3% tổng diện tích đất tự nhiên. Với điều kiện tự nhiên đa dạng, trải dài từ đồng bằng đến miền núi, Phú Thọ có lợi thế phát triển nền nông nghiệp phong phú, đa dạng gắn với tăng trưởng xanh và bảo tồn, phát huy giá trị, bản sắc văn hóa vùng trung du và miền núi Bắc bộ.

Toàn tỉnh hiện có khoảng 304 nghìn ha diện tích gieo trồng hằng năm, trong đó: diện tích lúa 147,6 nghìn ha, cây ngô 54,8 nghìn ha, tổng sản lượng lương thực 1,13 triệu tấn; diện tích cây rau 39,5 nghìn ha, sản lượng 690,6 nghìn tấn; diện tích mía 6,7 nghìn ha, sản lượng 463,5 nghìn tấn; diện tích lạc 4,7 nghìn ha, sản lượng 10,5 nghìn tấn. Diện tích cây công nghiệp, cây ăn quả lâu năm 52,6 nghìn ha, trong đó diện tích chè 14,5 nghìn ha, sản lượng 182,7 nghìn tấn (diện tích, sản lượng đứng tốp đầu cả nước sau Thái Nguyên và Tuyên Quang); diện tích bưởi 11,9 nghìn ha, sản lượng 177,4 nghìn tấn; diện tích cam 3,7 nghìn ha, sản lượng 91,02 nghìn tấn; diện tích chuối 7,0 nghìn ha, sản lượng 175 nghìn tấn.

Trong chăn nuôi, tổng đàn vật nuôi toàn tỉnh đạt gần 40 triệu con, trong đó: đàn lợn khoảng 1,86 triệu con (đứng thứ 2 toàn quốc, sau tỉnh Đồng Nai); đàn gia cầm 36,88 triệu con; đàn bò 265,6 nghìn con (trong đó bò sữa 18,6 nghìn con); đàn trâu 183,7 nghìn con. Tổng sản lượng thịt hơi các loại ước đạt 470,5 nghìn tấn; tổng sản lượng sữa tươi đạt 63 triệu lít; tổng sản lượng trứng gia cầm 1,47 tỷ quả.

Nuôi trồng thủy sản phát triển ổn định với 19,9 nghìn ha diện tích mặt nước, với 6,45 nghìn lồng cá trên các thủy vực lớn (lòng hồ Hòa Bình, sông Đà, sông Lô…); tổng sản lượng thủy sản đạt 88,65 nghìn tấn.

Cam Cao Phong mang lại nguồn thu nhập ổn định cho hàng nghìn hộ dân

Toàn tỉnh hiện có khoảng 450 nghìn ha rừng, với tỷ lệ che phủ đạt 43,6%; có 4 Vườn Quốc gia, 4 Khu bảo tồn thiên nhiên; hệ sinh thái phong phú, nhiều loài động - thực vật quý hiếm ghi trong Sách đỏ Việt Nam. Diện tích trồng rừng tập trung bình quân 17,6 nghìn ha/năm; trồng cây phân tán trên 4,0 triệu cây/năm; diện tích rừng trồng được chăm sóc bình quân 55,2 nghìn ha/năm, khoán bảo vệ rừng 82,4 nghìn ha/năm; sản lượng gỗ khai thác đạt 1,82 triệu m³; phát triển rừng bền vững với diện tích được cấp chứng chỉ đạt 74,7 nghìn ha, diện tích rừng gỗ lớn đạt trên 26,8 nghìn ha, góp phần quan trọng vào phát triển kinh tế lâm nghiệp bền vững.

Những năm qua, khoa học - công nghệ đã trở thành nền tảng quan trọng trong phát triển nông nghiệp Phú Thọ. Các tiến bộ kỹ thuật được ứng dụng đồng bộ trong trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, lâm nghiệp, thủy lợi và công nghệ sau thu hoạch…, góp phần thúc đẩy sản xuất, chế biến, kinh doanh theo hướng liên kết chuỗi giá trị, hình thành vùng sản xuất khép kín quy mô hàng hóa, hiện đại, đáp ứng được yêu cầu khắt khe của thị trường.

Trên địa bàn tỉnh đã hình thành các vùng sản xuất tập trung gắn với chuỗi giá trị như: chè, bưởi, cam, lúa chất lượng cao, rừng gỗ lớn, thủy sản và chăn nuôi đại gia súc. Nhiều sản phẩm đặc sản đã khẳng định thương hiệu trên thị trường  như chè Phú Thọ, bưởi Đoan Hùng, bưởi Tân Lạc, cam Cao Phong, gà Lạc Thủy, thịt chua Thanh Sơn, mía tím Hòa Bình…, trong đó một số sản phẩm nông sản đã xuất khẩu ổn định, mở rộng thị trường, thị phần hằng năm như mía, bưởi, nhãn.

Việc áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật về giống đã tạo cơ hội cho người dân được chuyển giao nhiều giống cây trồng, vật nuôi mới, khôi phục các giống bản địa, áp dụng công nghệ nuôi cây mô tế bào, vi ghép đỉnh sinh trưởng... vào sản xuất. Tỷ lệ giống cây, con mới, giống đặc sản, chất lượng cao đưa vào sản xuất ngày càng tăng (lúa chất lượng cao chiếm trên 60% diện tích gieo cấy; các giống chè mới, chất lượng cao chiếm 77,6%,...) góp phần quan trọng tăng năng suất sản lượng, chất lượng sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh.

Vùng trồng lúa chất lượng cao xã Bản Nguyên

Trong quy trình canh tác, nhiều công nghệ hiện đại, tiết kiệm năng lượng đã được áp dụng, đưa vào sản xuất như tưới nhỏ giọt, kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm, trồng trên giá thể hay tưới tiết kiệm, tưới cây vùng đồi cho chè, cây ăn quả có múi; đẩy mạnh cơ giới hóa trong các khâu làm đất, gieo trồng, thu hoạch và phun thuốc bảo vệ thực vật (động cơ, drone); áp dụng công nghệ mới sản xuất một số sản phẩm chè mới chất lượng cao (chè xanh hòa tan, chè Ô long, chè viên, matcha...), góp phần nâng cao năng suất lao động, giảm chi phí và bảo vệ môi trường.

Đặc biệt, những năm gần đây, Phú Thọ chú trọng phát triển nông nghiệp theo hướng sản xuất an toàn, hữu cơ, tuần hoàn, gắn với giảm phát thải và tăng giá trị sản phẩm. Hiện toàn tỉnh có khoảng 1.600ha rau quả sản xuất theo VietGAP, hữu cơ, gồm: bí đỏ, dưa chuột, ớt, khoai tây, cà chua, rau củ quả các loại khác. Các mô hình này cho hiệu quả kinh tế cao, lãi trung bình từ 80 - 300 triệu đồng/ha, cao hơn so với sản xuất truyền thống từ 13 - 19%.

Sản xuất an toàn không chỉ giúp đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao thu nhập cho nông dân, mà còn đáp ứng yêu cầu về an toàn thực phẩm, bảo vệ sức khỏe người tiêu dùng và thúc đẩy xây dựng thương hiệu nông sản Phú Thọ. Nhiều mô hình canh tác hữu cơ đã được triển khai thành công trên các giống cây bản địa đặc trưng như gạo nếp Gà gáy Mỹ Lung, bưởi Đoan Hùng, bưởi Diễn, cam, ổi, chè, rau củ quả…

Cùng với đó, tỉnh đẩy mạnh phát triển lâm nghiệp bền vững, khuyến khích ứng dụng công nghệ số, chuyển đổi số trong quản lý sản xuất nông nghiệp, thúc đẩy liên kết giữa doanh nghiệp - nhà khoa học - nông dân trong chuỗi giá trị, tạo nền tảng cho nền nông nghiệp hiện đại, hiệu quả, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Trong thời gian tới tới, tỉnh Phú Thọ tiếp tục huy động các nguồn lực từ chương trình, dự án để tiếp tục để đầu tư nghiên cứu, chọn tạo giống cây trồng, vật nuôi chủ lực, chuyển giao công nghệ canh tác, chế biến sâu, đa dạng hóa sản phẩm và mở rộng thị trường tiêu thụ. Đồng thời, đổi mới mô hình tăng trưởng góp phần hiện đại hóa nông nghiệp, nâng cao đời sống nông dân, thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn trong giai đoạn mới.

Với định hướng phát triển dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, nông nghiệp Phú Thọ đang từng bước khẳng định vị thế là ngành kinh tế nền tảng, động lực cho phát triển kinh tế - xã hội.

Theo baophutho.vn