Tiếp tục khẳng định vai trò, đóng góp của KH&CN

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đã quán triệt về các Nghị quyết và kết luận của Hội nghị lần thứ 6 Ban Chấp hành Trung ương khóa XII: Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”; Nghị quyết số 19-NQ/TW ngày 25/10/2017 về "Tiếp tục đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập"; Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 về "Tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới"; Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 về công tác dân số trong tình hình mới.

Kinh tế - xã hội có chuyển biến toàn diện

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho biết, trong bài phát biểu bế mạc Hội nghị lần thứ sáu BCH Trung ương Đảng khóa XII, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng nêu rõ, Ban Chấp hành Trung ương nhất trí cho rằng, trong 9 tháng đầu năm 2017, nhờ có sự nỗ lực phấn đấu của toàn Đảng, toàn dân, toàn quân, kinh tế - xã hội nước ta tiếp tục chuyển biến tích cực, khá toàn diện trên hầu hết các lĩnh vực. Kinh tế tăng trưởng khá, quý sau cao hơn quý trước; quý III tăng 7,46 %, nâng mức tăng trưởng bình quân 3 quý lên 6,41%. Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát. Các cân đối lớn của nền kinh tế cơ bản được bảo đảm; kỷ luật, kỷ cương về tài chính - ngân sách nhà nước được tăng cường. Cải cách hành chính, cải thiện môi trường kinh doanh chuyển biến rõ rệt; có gần 94.000 doanh nghiệp mới được thành lập, tăng 15,4% về số lượng doanh nghiệp và 43,5% về vốn so với cùng kỳ. Sản xuất kinh doanh tiếp tục phát triển; sản xuất công nghiệp lấy lại đà tăng trưởng, riêng công nghiệp chế biến, chế tạo tăng 12,77%; khu vực nông nghiệp phục hồi rõ nét với mức tăng trưởng gần 3%, gấp hơn 4 lần năm 2016.

Tuy nhiên, nền kinh tế đất nước vẫn đứng trước nhiều khó khăn, thách thức. Trung ương đã xác định, năm 2018, cần tiếp tục bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, nâng cao chất lượng tăng trưởng, cải thiện đời sống nhân dân, bảo đảm an sinh xã hội và phúc lợi xã hội. Tạo chuyển biến rõ rệt trong việc thực hiện 3 đột phá chiến lược, đổi mới mô hình tăng trưởng gắn với cơ cấu lại nền kinh tế, nâng cao năng suất lao động và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Phát triển văn hóa, thực hành dân chủ và công bằng xã hội. Ứng phó có hiệu quả với biến đổi khí hậu, chủ động phòng, chống thiên tai, tăng cường quản lý tài nguyên, bảo vệ môi trường, vệ sinh an toàn thực phẩm. Đẩy mạnh cải cách hành chính, sắp xếp tổ chức bộ máy tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả. Tiếp tục đẩy mạnh cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng, lãng phí; bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia…

Bộ trưởng Bộ KH&CN Chu Ngọc Anh: Tất cả các kết luận, Nghị quyết đều đảm bảo tính hành động, tính quyết liệt rất cao
 

 Đổi mới, tinh gọn, sắp xếp bộ máy

Liên quan đến Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 “Một số vấn đề về tiếp tục đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả”, Ban Chấp hành Trung ương đặc biệt nhấn mạnh ý nghĩa, tầm quan trọng của vấn đề này. Đồng thời yêu cầu trong thời gian tới, toàn hệ thống chính trị phải chủ động, tích cực vào cuộc, coi đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy của hệ thống chính trị tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả là một nhiệm vụ cơ bản và cấp bách, có ý nghĩa quan trọng hàng đầu, được đặt trong tổng thể nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng, đổi mới hệ thống chính trị đồng bộ với đổi mới kinh tế, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế.

Cùng với đó, rà soát, quy định chặt chẽ hơn về biên chế, số lượng cán bộ, công chức, viên chức; chú ý quy định số lượng cấp phó tối đa của mỗi tổ chức phù hợp với đặc điểm của từng cấp, từng ngành, từng địa phương. Có chính sách phù hợp để giảm phạm vi, đối tượng bổ nhiệm cấp "hàm". Xây dựng cơ chế cạnh tranh, công khai, minh bạch trong tuyển dụng, bổ nhiệm, đề bạt cán bộ để thu hút người thực sự có đức, có tài vào làm việc trong các tổ chức của hệ thống chính trị. Rà soát, sắp xếp, kiện toàn, tinh gọn đầu mối bên trong của các tổ chức thuộc hệ thống chính trị theo nguyên tắc một tổ chức có thể đảm nhiệm nhiều việc; một việc chỉ do một tổ chức chủ trì và chịu trách nhiệm chính, gắn với việc cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức; giảm tỷ lệ người phục vụ, nhất là khối văn phòng… Đẩy mạnh cải cách hành chính, ứng dụng rộng rãi khoa học - công nghệ, nhất là công nghệ thông tin phục vụ lãnh đạo, điều hành; tinh giản tổ chức bộ máy, biên chế.

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh đã đưa ra nhiều phân tích, đánh giá cũng như dẫn chứng sinh động có liên quan trực tiếp đến ngành KH&CN cũng như Bộ KH&CN. Đồng thời, nhấn mạnh các quan điểm chỉ đạo xuyên suốt các kết luận, Nghị quyết của Trung ương trong thời gian qua. Theo đó, thứ nhất, phải tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, hiệu lực quản lý của Nhà nước và vai trò của mặt trận tổ quốc, các tổ chức đoàn thể chính trị. Quá trình đổi mới, tinh gọn, sắp xếp bộ máy của các Bộ, ngành, địa phương sẽ đồng bộ với đổi mới kinh tế, gắn với từng ngành, lĩnh vực.

Thứ hai, giữ vững nguyên tắc tổ chức hoạt động, đề cao kỷ luật kỷ cương, pháp luật Nhà nước và nghiêm túc thực hiện nguyên tắc Đảng thống nhất, lãnh đạo việc đổi mới. Xác định rõ trách nhiệm của tập thể, cá nhân, người đứng đầu. “Việc này đương nhiên sẽ phải gắn với đánh giá, phân loại cán bộ, khen thưởng, kỷ luật”, Bộ trưởng khẳng định.

Thứ ba, đảm bảo tổng thể thống nhất, đồng bộ, liên thông, kết hợp hài hòa giữa kế thừa ổn định với đổi mới phát triển, gắn đổi mới và phát triển bộ máy với đổi mới phương thức lãnh đạo và tinh giản biên chế. Quá trình này đồng bộ với các khâu của công tác cán bộ. Bộ trưởng dẫn chứng, ví dụ Bộ KH&CN theo Nghị định 95 của Chính phủ có 25 đơn vị, trong thời gian tới, theo tinh thần của Nghị quyết Trung ương 6 sẽ tiếp tục xem xét chức năng, nhiệm vụ, hiệu lực quản lý Nhà nước để có kế hoạch cụ thể phù hợp với yêu cầu.

Thứ tư, sự vào cuộc của toàn bộ hệ thống, tập trung, thống nhất, thường xuyên, liên tục, tích cực, mạnh mẽ có trọng tâm trọng điểm và có lộ trình cụ thể, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Đổi mới các đơn vị sự nghiệp công lập

Về đổi mới các đơn vị sự nghiệp công lập (Nghị quyết số 19-NQ/TW), Ban Chấp hành Trung ương đặc biệt nhấn mạnh sự cần thiết, cấp bách phải đổi mới hệ thống tổ chức và quản lý, nâng cao chất lượng dịch vụ và hiệu quả hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập; coi đây là một trong những nhiệm vụ trọng tâm ưu tiên hàng đầu trong thời gian tới. Nhà nước phải chăm lo bảo đảm cung cấp dịch vụ sự nghiệp công cơ bản, thiết yếu; nâng cao khả năng tiếp cận dịch vụ sự nghiệp công cho mọi tầng lớp nhân dân trên cơ sở tăng cường đầu tư từ ngân sách nhà nước; giữ vững, phát huy tốt hơn nữa vai trò chủ đạo, vị trí then chốt, bản chất tốt đẹp, ưu việt, hoạt động không vì mục tiêu lợi nhuận của các đơn vị sự nghiệp công lập. Đẩy mạnh xã hội hoá, nhất là trong các ngành, lĩnh vực mà khu vực ngoài công lập làm được và làm tốt; huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho đầu tư phát triển lành mạnh thị trường dịch vụ sự nghiệp công; bảo đảm công bằng, bình đẳng giữa các đơn vị sự nghiệp công lập và ngoài công lập.

Trung ương yêu cầu phải khẩn trương sắp xếp, đổi mới tổ chức và hoạt động của các đơn vị sự nghiệp công lập phù hợp với đặc điểm tình hình của từng ngành, lĩnh vực và địa bàn, gắn với đẩy mạnh xã hội hóa, nhưng không thương mại hóa lĩnh vực dịch vụ sự nghiệp công. Đẩy mạnh việc chuyển đổi các đơn vị sự nghiệp kinh tế, sự nghiệp khoa học - công nghệ có đủ điều kiện thành doanh nghiệp, bao gồm cả hình thức công ty cổ phần. Đẩy mạnh thực hiện cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm toàn diện về thực hiện nhiệm vụ, tổ chức bộ máy, nhân sự và tài chính cho các đơn vị sự nghiệp công lập.

Liên quan đến vấn đề này, theo Bộ trưởng, cả nước có 53.000 tổ chức ở tất cả các khối. Riêng ngành KH&CN, 632 tổ chức, chiếm trên 1% số lượng tổ chức và con người. Chúng ta đã đi tiên phong về việc triển khai cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm của các tổ chức KH&CN công lập.

Bộ trưởng cho biết, giai đoạn hiện tại đặt ra áp lực rất cao đối với tất cả các khu vực với 5 quan điểm. Cụ thể: Đây là nhiệm vụ trọng tâm ưu tiên đặt lên hàng đầu, nhiệm vụ chính trị cấp bách; Nhà nước chăm lo, bảo đảm cho sự nghiệp cơ bản; đẩy mạnh xã hội hóa các ngành, lĩnh vực, địa bàn khối công lập phục vụ quản lý nhà nước; thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp, có lộ trình, trọng tâm, trọng điểm; bảo đảm sự lãnh đạo của Đảng và tính tự chủ tự chịu trách nhiệm toàn diện của bộ máy.

“Đó là những quan điểm chung, trong đó có những nhiệm vụ và giải pháp cụ thể: Chính phủ, các bộ, ngành tiếp tục kiện toàn, thực hiện đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy, tập trung vào quản lý vĩ mô, xây dựng chiến lược quy hoạch, kế hoạch, luật pháp. Hướng dần vào trọng tâm quản lý Nhà nước; khắc phục triệt để sự chồng chéo chức năng, rà soát, giảm các tổ chức phối hợp liên ngành,… Việc tinh giản này sẽ vận vào tất cả các Bộ, ngành và địa phương, gắn với trách nhiệm người đứng đầu và tất cả các khâu trong công tác cán bộ cũng như gắn với yêu cầu tinh giản, hiệu lực hiệu quả bộ máy, tinh giản biên chế”, Bộ trưởng nhấn mạnh.

Dân số và phát triển trong tình hình mới

Liên quan đến Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 25/10/2017 về "Tăng cường công tác bảo vệ, chăm sóc và nâng cao sức khỏe nhân dân trong tình hình mới"; Nghị quyết số 21-NQ/TW ngày 25/10/2017 về công tác dân số trong tình hình mới, Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho biết, Ban Chấp hành Trung ương khẳng định, bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe là trách nhiệm của mỗi người dân, từng gia đình, cả hệ thống chính trị và toàn xã hội; đòi hỏi sự tham gia tích cực của các cấp ủy đảng, chính quyền, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, trong đó ngành Y tế và các ngành có liên quan là lực lượng nòng cốt… Để thực hiện được mục tiêu, yêu cầu đề ra, cần triển khai thực hiện đồng bộ các nhiệm vụ và giải pháp trên tất cả các ngành, lĩnh vực có liên quan đến bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân. Đổi mới mạnh mẽ lĩnh vực y tế và các ngành có liên quan đến bảo vệ, chăm sóc, nâng cao sức khỏe nhân dân; tăng cường y tế dự phòng, nâng cao sức khỏe gắn với đổi mới, phát huy vai trò của hệ thống y tế cơ sở. Hệ thống y tế cơ sở phải nắm chắc, quản lý, theo dõi sức khỏe của từng hộ, từng người dân trên địa bàn; có đủ năng lực để điều trị, chăm sóc các bệnh mãn tính.

Cùng với đó, đẩy mạnh phát triển ngành Dược và thiết bị y tế, bảo đảm đủ thuốc và thiết bị có chất lượng tốt, giá hợp lý, đáp ứng nhu cầu phòng, chữa bệnh. Chăm lo phát triển nguồn nhân lực và khoa học ngành y. Thực hiện chế độ chứng chỉ hành nghề theo thông lệ quốc tế. Nâng cao năng lực nghiên cứu, triển khai ứng dụng, chuyển giao khoa học, công nghệ, kỹ thuật y tế, dược, sinh học.

Về vấn đề này (theo tinh thần Nghị quyết số 20-NQ/TW), Bộ trưởng Chu Ngọc Anh nêu rõ, cần nâng cao năng lực nghiên cứu, sản xuất thuốc vắc-xin, đầu tư đủ nguồn lực để làm chủ việc sản xuất vắc-xin nhiều loại trong 1, cơ bản đáp ứng trong nước và hướng đến xuất khẩu; khuyến khích doanh nghiệp đầu tư sản xuất thuốc, vắc-xin sinh phẩm, thiết bị vật tư y tế để tham gia ngày càng sâu vào chuỗi giá trị dược phẩm khu vực và thế giới. Qua đó, nâng cao năng lực nghiên cứu, sản xuất trong nước; đồng thời, đẩy mạnh nghiên cứu, kiểm nghiệm chứng minh tác dụng các phương thức, các loại thuốc y học cổ truyền, hỗ trợ phát hiện đăng ký công nhận sở hữu trí tuệ, thương mại hóa các bài thuốc y học cổ truyền. Đồng thời, đẩy mạnh ứng dụng chuyển giao các kỹ thuật tiên tiến vào sản xuất, đời sống.

Các nhà khoa học của Việt Nam đã nghiên cứu, làm chủ công nghệ sản xuất nhiều loại vắc-xin, thay thế nhập khẩu
 

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh cho biết, Trung ương đánh giá cao nỗ lực của toàn Đảng, toàn dân ta trong việc thực hiện công tác dân số - kế hoạch hóa gia đình. Tuy nhiên, tình hình thế giới, trong nước đã và đang có nhiều thay đổi, đòi hỏi phải có những đổi mới công tác dân số để giải quyết toàn diện, đồng bộ và căn bản hơn các vấn đề về dân số; phấn đấu duy trì ổn định vững chắc mức sinh thay thế; đưa tỉ lệ giới tính khi sinh về mức cân bằng tự nhiên; duy trì và tận dụng có hiệu quả lợi thế cơ cấu dân số vàng, thích ứng với già hóa dân số, nâng cao chất lượng dân số, phân bố dân số phù hợp với quá trình phát triển.

Trung ương khẳng định: Chuyển trọng tâm chính sách dân số từ kế hoạch hóa gia đình sang dân số và phát triển; chú trọng toàn diện các mặt quy mô, cơ cấu, phân bố, chất lượng dân số và đặt trong mối quan hệ gắn bó hữu cơ với phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh quốc gia. Coi công tác dân số và phát triển là nhiệm vụ của toàn dân; đầu tư cho công tác dân số là đầu tư cho phát triển bền vững; Nhà nước ưu tiên bố trí ngân sách...

Đẩy mạnh cuộc vận động mỗi cặp vợ chồng nên có 2 con, bảo đảm quyền và trách nhiệm trong việc sinh và nuôi dạy con tốt để duy trì mức sinh thay thế trên phạm vi cả nước với quy mô dân số hợp lý (khoảng 104 triệu người vào năm 2030). Tập trung ưu tiên vận động sinh ít con hơn ở vùng có mức sinh cao; duy trì kết quả ở những nơi đã đạt mức sinh thay thế; sinh đủ 2 con ở những nơi có mức sinh thấp. Ngăn ngừa tư tưởng, tâm lý không hạn chế số lần sinh con.

Bộ trưởng nhấn mạnh, việc quán triệt nội dung cơ bản của Hội nghị lần thứ sáu BCH Trung ương Đảng khóa XII là hết sức quan trọng, đặc biệt là những thông tin gắn với hoạt động của ngành cũng như Bộ KH&CN và đề nghị các đồng chí Lãnh đạo Bộ, cấp ủy Đảng, các đồng chí cán bộ chủ chốt chia sẻ với áp lực sắp tới, khi các Nghị quyết đều có tính hành động, tính quyết liệt rất cao. Chúng ta sẽ cùng nhau bàn luận để đưa ra kế hoạch thực hiện tốt nhất các chỉ đạo theo tinh thần từ Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Chính phủ, tiếp tục đóng góp, làm rõ và khẳng định vai trò của KH&CN ngày càng cao hơn.

Bộ trưởng Chu Ngọc Anh tham quan gian hàng giới thiệu thiết bị, sản phẩm công nghệ tại sự kiện Trình diễn và kết nối cung – cầu công nghệ năm 2016 – TECHDEMO 2016