Nguồn tài sản trí tuệ lớn chưa được khai thác hiệu quả

Việt Nam có nguồn tài sản trí tuệ rất lớn, đó là các kết quả nghiên cứu, sáng chế, giải pháp hữu ích và một lượng không nhỏ sáng chế của các nhà khoa học không chuyên. Làm thế nào khai thác hiệu quả nguồn tài sản này là nội dung chính của hội thảo “Thương mại hóa công nghệ” do Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức ngày 15/11/2016 tại TP. Hồ Chí Minh.

Toàn cảnh hội thảo "Thương mại hóa công nghệ"

Chiến lược phát triển KH&CN đến 2020 đã nhấn mạnh đến những phương hướng quan trọng, trong đó có nội dung “phát triển thị trường KH&CN gắn với thực thi pháp luật về sở hữu trí tuệ nhằm thúc đẩy thương mại hóa các kết quả nghiên cứu”. Nhìn lại quá trình phát triển thị trường KH&CN đến nay, có thể thấy một thực trạng là tỷ lệ thương mại hóa thành công các kết quả nghiên cứu chưa cao.

Theo Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng, kể từ năm 2000, mỗi năm Nhà nước bỏ ra 2,5 đến 3 tỷ USD để nhập khẩu thiết bị, công nghệ. Gần 65% giá trị nhập khẩu thiết bị, công nghệ có nguồn gốc từ Nhật Bản, Trung Quốc, Singapore, Hàn Quốc. Vấn đề đặt ra là trong số những thiết bị, công nghệ nhập khẩu này, nhiều thiết bị, công nghệ có thể chế tạo được ở trong nước.

Thống kê cho thấy, hàng năm cả nước có khoảng 2.000 nhiệm vụ KH&CN, 20.000 kết quả nghiên cứu từ các viện, trung tâm, doanh nghiệp và khoảng 16.000 kết quả nghiên cứu từ các trường đại học. Bên cạnh đó còn có nhiều giải pháp, sáng chế, kết quả nghiên cứu từ các nhóm đơn lẻ, cá nhân có tiềm năng ứng dụng lớn vào thực tiễn, có thể khai thác thương mại phục vụ phát triển sản xuất.

Việc ứng dụng công nghệ trong nước tạo ra nhiều thuận lợi cho doanh nghiệp, thuận lợi rõ rệt nhất là chi phí đầu tư chuyển giao công nghệ, sửa chữa, thay thế thiết bị, thuê chuyên gia nước ngoài… sẽ giảm đáng kể so với việc nhập khẩu thiết bị, công nghệ nước ngoài. Tuy có những ưu điểm như vậy nhưng việc ứng dụng công nghệ trong nước hay nói cách khác, việc thương mại hóa công nghệ chưa đạt hiệu quả như mong muốn.

Nguyên nhân của tình trạng này, một phần là do doanh nghiệp thiếu thông tin về khả năng nghiên cứu của các nhà khoa học trong nước. Về phía nhà khoa học, do thiếu kinh phí để triển khai hoặc thiếu thông tin về nhu cầu của doanh nghiệp nên hoạt động nghiên cứu chưa sát với nhu cầu thực tế.

Giải quyết tình trạng trên, các đại biểu tham dự hội thảo đã đưa ra một số giải pháp được áp dụng tại các nước phát triển trên thế giới, đồng thời giới thiệu một số ví dụ điển hình về thương mại hóa công nghệ thành công tại Việt Nam. Về phía Bộ KH&CN, thời gian qua, Bộ đã giao cho Cục Phát triển thị trường và doanh nghiệp KH&CN làm đầu mối mời một số doanh nghiệp Việt Nam tham gia Hội chợ Triển lãm thiết bị công nghiệp SuwaMesse tại Nhật Bản với mục đích hợp tác, chuyển giao công nghệ và thương mại hóa sản phẩm.

Tại nhiều quốc gia trên thế giới, việc thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ được coi là trọng tâm của các chính sách kinh tế. Hoa Kỳ và Vương quốc Anh được coi là thiên đường cho các doanh nghiệp nhiều tiềm năng và sáng tạo bắt đầu khởi nghiệp, cũng là những quốc gia đã đánh giá đúng tầm quan trọng của việc phát triển KH&CN cho thương mại và kinh tế. Thung lũng Silicon là mô hình rõ rệt nhất về đầu tư cho nghiên cứu sáng tạo và thương mại hóa công nghệ.

Ông Neill James, Phó Tổng Lãnh sự Vương quốc Anh tại TP. Hồ Chí Minh phát biểu tại hội thảo

Thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ cũng đươc nhiều nước Châu Á chú trọng. Hàn Quốc nổi tiếng với Thành phố khoa học Daedok, nơi có 200 viện nghiên cứu và trường đại học. Ấn Độ với “thủ đô công nghệ Bangalore” được ca ngợi như một Thung lũng Silicon thứ 2 của thế giới. Tại Trung Quốc hay Malaysia cũng có thể nhận thấy sự tham gia của Nhà nước trong việc thúc đẩy thương mại hóa kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ.

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng bày tỏ hy vọng đây là dịp chia sẻ kinh nghiệm quốc tế về chính sách, kỹ năng, kiến thức về thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Trong khuôn khổ hội thảo, ông Neill James, Phó Tổng Lãnh sự Vương quốc Anh tại TP. Hồ Chí Minh; ông Masakazu Naito, chuyên gia đến từ JICA và đại diện một số doanh nghiệp của Hàn Quốc đã chia sẻ kinh nghiệm về thương mại hóa công nghệ, đưa ra một số gợi ý cho Việt Nam.

Thứ trưởng Trần Văn Tùng thăm quan các gian hàng tại triển lãm được tổ chức bên lề hội thảo

BÀI VIẾT KHÁC

Thẩm định kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ không sử dụng ngân sách nhà nước có tiềm ẩn yếu tố ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe con người

Ngày 08/12/2025, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Phú Thọ tổ chức họp Hội đồng thẩm định kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ không sử dụng ngân sách nhà nước có tiềm ẩn yếu tố ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe con người năm 2025 đối với 5 nhiệm vụ khoa học và công nghệ do Công ty cổ phần Dược Vĩnh Phúc thực hiện gồm: “Nghiên cứu bào chế thuốc tiêm Lincomycin trong điều trị các nhiễm khuẩn do Gram dương”; ....

Ngày 08/12/2025

Thẩm định kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ về thuốc tiêm của Công ty cổ phần Dược Vĩnh Phúc

Ngày 08/12/2025, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Phú Thọ tổ chức họp Hội đồng thẩm định kết quả thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ không sử dụng ngân sách nhà nước có tiềm ẩn yếu tố ảnh hưởng đến tính mạng, sức khỏe con người năm 2025 đối với 3 nhiệm vụ khoa học và công nghệ do Công ty cổ phần Dược Vĩnh Phúc thực hiện gồm:

Ngày 08/12/2025

Kỳ họp thứ Hai - HĐND tỉnh khóa XIX: Đánh giá tình hình thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội năm 2025

Tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ Hai - HĐND tỉnh khóa XIX, ngay sau phiên khai mạc sáng nay (8/12/2025), dưới sự chủ trì của các đồng chí Chủ tọa Kỳ họp: Bùi Đức Hinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Trung Kiên - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Thị Cẩm Phương - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Thị Hồng Lâm - Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh, các đại biểu HĐND tỉnh nghe các báo cáo, tờ trình.

Ngày 08/12/2025

Khai mạc trọng thể Kỳ họp thứ Hai - HĐND tỉnh khóa XIX

Sáng ngày 8/12/2025, tại Trung tâm Hội nghị tỉnh, HĐND tỉnh khóa XIX, nhiệm kỳ 2021 - 2026 khai mạc trọng thể Kỳ họp thứ Hai. Kỳ họp diễn ra từ ngày 8 - 10/12/2025.

Ngày 08/12/2025

Sở Khoa học và Công nghệ kiểm điểm đánh giá, xếp loại, tập thể, cá nhân năm 2025

Ngày 5/12/2025, đồng chí Nguyễn Minh Tường - Tỉnh ủy viên, Bí thư Đảng ủy, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì Hội nghị kiểm điểm đánh giá, xếp loại tập thể Đảng ủy, cá nhân các đồng chí Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ; tập thể, các đồng chí lãnh đạo Sở Khoa học và Công nghệ năm 2025.

Ngày 05/12/2025

Tập huấn quản trị các hệ thống thông tin, triển khai ứng dụng trí tuệ nhân tạo hỗ trợ công tác quản lý nhà nước năm 2025

Ngày 5/12/2025, tại phường Vĩnh Phúc, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Phú Thọ tổ chức tập huấn quản trị các hệ thống thông tin dùng chung phục vụ vận hành chính quyền 2 cấp; hướng dẫn triển khai ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) hỗ trợ công tác quản lý nhà nước và xử lý công việc tại UBND cấp xã cho cán bộ, công chức các xã, phường trên địa bàn tỉnh.

Ngày 05/12/2025

Thông báo