Các tổ chức KH&CN công lập đóng vai trò lớn đối với việc thúc đẩy tăng năng suất chất lượng. Bởi, đây là nơi mà đội ngũ chuyên gia, chuyên viên khoa học công nghệ nghiên cứu, phát triển và tư vấn áp dụng các công cụ, tích hợp các hệ thống để giúp doanh nghiệp tăng năng suất. Tuy nhiên thực tế cho thấy, các chính sách để khuyến khích, phát triển tổ chức KH&CN công lập còn nhiều vấn đề bất cập và chưa có nhiều chính sách đặc thù riêng.
Theo chuyên gia của Viện năng suất Việt Nam, nhìn từ khía cạnh “cung”, các tổ chức KH&CN công lập là một công cụ chính sách quan trọng trong hệ thống chính sách KH&CN quốc gia. Trình độ phát triển của hệ thống tổ chức này phản ánh trình độ KH&CN của đất nước. Sự khác biệt về mô hình tổ chức và định hướng hoạt động phụ thuộc chủ yếu vào trình độ phát triển của nền sản xuất trong nước và ưu tiên của Chính phủ trong từng giai đoạn.
Tại Việt Nam, pháp luật và chính sách hiện hành đối với loại hình tổ chức này tập trung chủ yếu vào quy định về cơ chế tự chủ và lộ trình thực hiện cơ chế tự chủ. Hiện nay, chủ trương về tái cơ cấu, sắp xếp theo hướng chuyển dần các đơn vị theo mô hình doanh nghiệp KH&CN chỉ giữ lại những đơn vị phục vụ chức năng quản lý nhà nước đang được đẩy mạnh. Trong giai đoạn vừa qua, không nhiều tổ chức KH&CN thực hiện chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp KH&CN.
Thực tiễn hoạt động của các viện nghiên cứu sau khi chuyển đổi cho thấy, các đơn vị này tiếp tục gặp nhiều khó khăn cũng như những thách thức mới. Các chính sách ưu đãi, hỗ trợ gặp nhiều vướng mắc trong khâu thực thi; hạ tầng kỹ thuật, thiết bị công nghệ được chuyển giao từ hoạt động KH&CN sang hoạt động sản xuất kinh doanh không có tính cạnh tranh. Đây cũng là khó khăn chung đối với các đơn vị trong quá trình chuyển đổi sang cơ chế tự chủ. Thiếu đầu tư chiều sâu nhằm tăng cường năng lực công nghệ và cơ chế thu hút, phát triển nhân lực KH&CN chất lượng cao khiến nhiều tổ chức KH&CN có năng lực cạnh tranh thấp, trình độ công nghệ thậm chí còn đi sau mặt bằng công nghệ của khối doanh nghiệp.
Doanh nghiệp KHCN đóng góp lớn vào việc thúc đẩy các vấn đề tăng năng suất cho cộng đồng doanh nghiệp.
Do vậy, việc tái cơ cấu hệ thống tổ chức KH&CN là yêu cầu tất yếu trong quá trình phát triển nhằm duy trì tính hiệu quả và đáp ứng những thay đổi từ thực tiễn. Tuy nhiên, quá trình này cần được triển khai trên cơ sở xác định đúng vai trò và sứ mệnh của các tổ chức KH&CN công lập. Nhiệm vụ của các đơn vị này là hỗ trợ và gánh vác một phần sự mạo hiểm trong quá trình đổi mới sáng tạo ở khu vực sản xuất. Để làm được điều này, Nhà nước cần duy trì đầu tư cho hệ thống tổ chức KH&CN công lập để đảm bảo vai trò đi đầu, đủ khả năng hỗ trợ các doanh nghiệp trong nước về nghiên cứu phát triển và đổi mới công nghệ, dẫn dắt nền sản xuất trong nước đặc biệt là vấn đề thúc đẩy nâng cao năng suất chất lượng sản phẩm hàng hóa. Chính phủ sẽ sử dụng các cơ chế giám sát, đánh giá, từ đó phân bổ ngân sách và giao nhiệm vụ dựa trên kết quả, hiệu quả hoạt động của mỗi tổ chức.
Việc có thêm các chính sách khuyến khích doanh nghiệp KHCN sẽ góp phần thúc đẩy đổi mới sáng tạo và có nhiều
phát minh mới
Bên cạnh các chính sách đối với các tổ chức KH&CN công lập, cũng cần nghiên cứu để sớm có chính sách phù hợp đối với các tổ chức KH&CN ngoài công lập, các tổ chức KH&CN theo chuyên ngành. Từ kinh nghiệm quốc tế và thực tiễn hoạt động KH&CN trong nước cho thấy, trong mỗi giai đoạn và trình độ phát triển của một quốc gia sẽ cần có chính sách ưu tiên khác nhau đối với hoạt động nghiên cứu cơ bản và nghiên cứu ứng dụng. Với trình độ công nghệ của nền sản xuất hiện tại, hoạt động KH&CN của Việt Nam cần ưu tiên vào hoạt động ứng dụng, tiếp thu công nghệ để nâng cấp trình độ công nghệ trong nước. Đây cũng là khuyến nghị của nhiều tổ chức quốc tế đối với hoạt động KH&CN của Việt Nam trong giai đoạn tới.
Doanh nghiệp khoa học và công nghệ là doanh nghiệp thực hiện sản xuất, kinh doanh, dịch vụ khoa học và công nghệ để tạo ra sản phẩm, hàng hoá từ kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ.
Theo Điều 57 Luật Khoa học và công nghệ 2013 quy định về việc khuyến khích doanh nghiệp ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ, cụ thể:
- Doanh nghiệp ứng dụng kết quả nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ để đổi mới, nâng cao trình độ công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm, hàng hoá được quỹ của Nhà nước trong lĩnh vực khoa học và công nghệ tài trợ, cho vay với lãi suất ưu đãi, hỗ trợ lãi suất vay, bảo lãnh để vay vốn.
- Doanh nghiệp ứng dụng công nghệ cao được hưởng ưu đãi ở mức cao nhất theo quy định của pháp luật về công nghệ cao. Doanh nghiệp ứng dụng công nghệ là kết quả của nhiệm vụ khoa học và công nghệ trong nước được hỗ trợ lãi suất vay vốn tại ngân hàng.
Theo Vietq.vn
Trong bối cảnh toàn cầu đang bước vào kỷ nguyên của kinh tế tri thức và công nghệ số, Việt Nam xác định đổi mới sáng tạo là động lực chủ đạo của tăng trưởng nhanh và bền vững. Nhưng để đổi mới sáng tạo thực sự đi vào đời sống, chính công tác quản lý nhà nước về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST) phải được đổi mới trước tiên, từ tư duy, thể chế đến phương thức thực thi...
Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh, dự thảo Luật Sở hữu trí tuệ lần này định hướng chuyển trọng tâm từ “bảo vệ quyền” sang tài sản hóa, thương mại hóa và thị trường hóa quyền SHTT, coi đây là tài sản của doanh nghiệp có thể định giá, mua bán, thế chấp và góp vốn.
Ngày 13/9/2025, Trung tâm Công nghệ thông tin và Chuyển đổi số (Sở Khoa học và Công nghệ) phối hợp với UBND xã Bình Tuyền tổ chức tập huấn sử dụng các phần mềm phục vụ chính quyền địa phương 2 cấp cho cán bộ, công chức, viên chức các phòng, ban, trung tâm trực thuộc UBND xã; hiệu trưởng, văn thư các trường học trên địa bàn xã.
Ngày 5/9/2025, tại TP. Hồ Chí Minh, Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Quốc gia (NAFOSTED) đã tổ chức Hội thảo khoa học “Hỗ trợ nâng cao chất lượng hồ sơ đề xuất của doanh nghiệp tham gia thực hiện nhiệm vụ KH&CN do Quỹ tài trợ”. Hội thảo thu hút sự quan tâm đặc biệt của giới khoa học, các trường đại học, doanh nghiệp công nghệ và cơ quan quản lý, mở ra cơ hội tăng cường năng lực nghiên cứu - đổi mới sáng tạo, nhất là trong các lĩnh vực công nghệ chiến lược.
Để tổ chức các hoạt động nghiên cứu triển khai, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất và đời sống trên địa bàn tỉnh, Sở Khoa học và Công nghệ tỉnh Phú Thọ thông báo định hướng để các đơn vị, địa phương đề xuất nhiệm vụ khoa học và công nghệ (KH&CN) cấp tỉnh bắt đầu thực hiện từ năm 2026.
Đó là nhấn mạnh của Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng tại Đại hội Đại biểu Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) lần thứ I, nhiệm kỳ thứ 2020-2025. Với trăn trở của người đứng đầu ngành KH&CN, Bộ trưởng đang đặt ra những chỉ tiêu vượt bậc trong nhiệm kỳ tới, nhằm khẳng định vai trò then chốt của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN,ĐMST&CĐS) trong hành trình đưa đất nước vươn xa.
Liên kết trang
0
3
0