Chùa Vĩnh Nghiêm - bản sắc văn hóa Phật giáo Việt Nam

Chùa Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang) từ lâu đã được du khách trong nước và quốc tế biết đến không chỉ đơn thuần là một điểm du lịch, bởi vẻ đẹp của kiến trúc và phong cảnh hữu tình hiếm thấy mà còn bởi bản sắc đặc biệt của văn hóa Phật giáo Việt Nam nơi đây.

alt

Tọa lạc trên quả đồi thấp, bao quanh là những ngọn núi non, sông nước, chùa Vĩnh Nghiêm cổ kính và tĩnh lặng thu hút vào tầm mắt của du khách thập phương là một phong cảnh hữu tình. Chùa nhìn ra ngã ba sông, phía Lục Đầu Giang - Kiếp Bạc, vùng Cẩm Lý cửa ngõ ra vào núi Yên Tử. Bao quanh chùa là núi non trong đó có núi Cô Tiên. Bên kia sông là vương phủ của Trần Hưng Đạo, đền Kiếp Bạc.

Tương truyền chùa được dựng từ đầu thời Lý Thái Tổ (1010-1028), tới thời vua Trần Thánh Tông (1258-1278) đều có các vị cao tăng tu hành nên chùa được tu tạo nguy nga, tráng lệ. Khi vua Trần Nhân Tông (1258-1308) từ bỏ ngôi vua đã đến chùa Vĩnh Nghiêm thụ giới, lấy hiệu là Hương Vân Đại Đầu Đà, sáng lập nên Thiền phái Phật giáo Việt Nam, Ngài cùng hai đệ tử là Pháp Loa và Huyền Quang tạo nên Trúc Lâm Tam tổ của Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam.

Chùa Vĩnh Nghiêm vốn từ xưa là nơi đào luyện tăng đồ Phật giáo nên là nơi tàng trữ các bộ ván khắc kinh, theo sách nhà chùa để lại “Tàng kinh các” rộng tới 10 gian nhà. Đó là những bộ ván kinh có từ 700 năm nay, là kho sách cổ vô cùng quý giá. Nhiều kệ ván in kinh vẫn còn. Đó là kho ván khắc in, người xưa gọi là Mộc thư khố, là hiện vật minh chứng chùa Vĩnh Nghiêm từng thống lĩnh 72 chốn tùng lâm.

Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm hiện tại có tất cả 3.050 bản khắc gỗ với 9 đầu sách lớn thuộc hai loại kinh, sách chính: Loại kinh sách có nguồn gốc từ Trung Hoa, Ấn Độ được các Phật tổ Thiền phái Trúc Lâm kế truyền, chú dẫn theo tư tưởng Việt Nam và loại kinh sách của các Tổ sư Thiền phái Trúc Lâm sáng tác truyền lại.

Qua khảo sát, các nhà nghiên cứu thấy rằng, những mộc bản này đều do chính các nghệ nhân vùng Bắc Giang, Bắc Ninh và Hải Dương tổ chức khắc trong nhiều khoảng thời gian khác nhau. Vật liệu dùng làm bản khắc là gỗ thị và hầu hết được khai thác tại vườn chùa. Đây là loại gỗ thường được dùng để làm bản khắc in vì gỗ mềm, mịn, dai, dễ khắc, ít cong vênh, khó nứt vỡ.

Các mộc bản được khắc bằng chữ Hán hoặc Nôm với kĩ thuật khắc ngược, đây là một kĩ thuật rất khó và tinh vi để khi in ra giấy sẽ trở thành chữ xuôi. Mỗi mặt khắc tương ứng với 2 trang sách. Kiểu chữ rất chân phương và sắc nét. Điều đó chứng tỏ các nghệ nhân người Việt xưa không chỉ giỏi về mặt kĩ thuật mà còn là những người rất am hiểu về cách thức tổ chức văn bản, cũng như thông thạo về chữ Hán và chữ Nôm, một loại hình chữ viết cổ có cấu tạo rất phức tạp của người Việt.

Trải qua bao thăng trầm biến cố của lịch sử, giờ đây kho Mộc thư khố này được coi như là bảo vật quốc gia. Đặc biệt, trong phiên họp ngày 16.5.2012 tại Bangkok (Thái Lan), mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm đã chính thức được công nhận là Di sản tư liệu Thế giới, Khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

BÀI VIẾT KHÁC

Hướng dẫn nhận chi trả an sinh xã hội dịp Quốc khánh

Hàng loạt ngân hàng gửi hướng dẫn thao tác các bước để khách hàng nhận chi trả an sinh xã hội bằng tài khoan ngân hàng trên VNeID.

Ngày 29/08/2025

80 năm Quốc khánh: Trải nghiệm đầy tự hào về lòng yêu nước của Nhân dân

Khi các đoàn xe diễu binh, diễu hành nối đuôi nhau tiến vào trung tâm thành phố, hàng nghìn người dân đứng dọc hai bên đường, tay vẫy cao cờ, cất cao tiếng hát hòa nhịp cùng không gian hội tụ.

Ngày 28/08/2025

Lần đầu tiên lịch sử Đảng được đưa vào không gian số

Lần đầu tiên tại Việt Nam, một triển lãm chuyên đề về Đảng được số hóa toàn diện, tích hợp cả không gian thực và không gian số. Triển lãm không chỉ là nơi trưng bày hiện vật, hình ảnh, tư liệu quý giá, mà còn là minh chứng sống động cho tinh thần đổi mới, sáng tạo, đưa lịch sử đến gần hơn với nhân dân.

Ngày 26/08/2025

80 năm Quốc khánh: Người trẻ tự hào và lan tỏa tình yêu Tổ quốc

Những ngày này, khắp phố phường Hà Nội rợp bóng cờ hoa, không khí tưng bừng hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9. Với nhiều bạn trẻ, đây không chỉ là ngày lễ lịch sử mà còn là dịp để bày tỏ niềm tự hào, gửi gắm khát vọng cống hiến và trách nhiệm dựng xây đất nước.Trong không khí mùa thu rợp sắc cờ hoa, muôn triệu trái tim người Việt cùng chung nhịp đập hướng về kỷ niệm 80 năm Quốc khánh 2/9, với niềm tri ân, xúc động và tự hào.

Ngày 22/08/2025

Người dân đã có thể xuất trình Giấy phép lái xe trên VNeID

Để tháo gỡ khó khăn về việc thiếu phôi Giấy phép lái xe (GPLX), Cục Cảnh sát giao thông (CSGT) vừa có chủ trương tạo điều kiện cho người dân sau khi thi đỗ sát hạch hoặc đã hoàn thành thủ tục cấp đổi GPLX trên hệ thống được phép điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Việc kiểm tra GPLX được thực hiện trên môi trường điện tử, thông qua ứng dụng VNeID, góp phần tạo thuận lợi và đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân.

Ngày 21/08/2025

Trưng bày chuyên đề “Cách mạng Tháng Tám năm 1945 - Mốc son lịch sử hào hùng” tại Bảo tàng Hùng Vương

Hướng tới kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh 2/9, sáng 18/8, tại cơ sở 1, Bảo tàng Hùng Vương tổ chức khai mạc trưng bày chuyên đề “Cách mạng Tháng Tám năm 1945 - Mốc son lịch sử hào hùng” . Dự khai mạc có lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch (VH-TT&DL), các phòng, ban chuyên môn cùng đông đảo cán bộ, giáo viên và học sinh Trường Phổ thông chất lượng cao Hùng Vương.

Ngày 18/08/2025

Thông báo