Chùa Vĩnh Nghiêm - bản sắc văn hóa Phật giáo Việt Nam

Chùa Vĩnh Nghiêm (Bắc Giang) từ lâu đã được du khách trong nước và quốc tế biết đến không chỉ đơn thuần là một điểm du lịch, bởi vẻ đẹp của kiến trúc và phong cảnh hữu tình hiếm thấy mà còn bởi bản sắc đặc biệt của văn hóa Phật giáo Việt Nam nơi đây.

alt

Tọa lạc trên quả đồi thấp, bao quanh là những ngọn núi non, sông nước, chùa Vĩnh Nghiêm cổ kính và tĩnh lặng thu hút vào tầm mắt của du khách thập phương là một phong cảnh hữu tình. Chùa nhìn ra ngã ba sông, phía Lục Đầu Giang - Kiếp Bạc, vùng Cẩm Lý cửa ngõ ra vào núi Yên Tử. Bao quanh chùa là núi non trong đó có núi Cô Tiên. Bên kia sông là vương phủ của Trần Hưng Đạo, đền Kiếp Bạc.

Tương truyền chùa được dựng từ đầu thời Lý Thái Tổ (1010-1028), tới thời vua Trần Thánh Tông (1258-1278) đều có các vị cao tăng tu hành nên chùa được tu tạo nguy nga, tráng lệ. Khi vua Trần Nhân Tông (1258-1308) từ bỏ ngôi vua đã đến chùa Vĩnh Nghiêm thụ giới, lấy hiệu là Hương Vân Đại Đầu Đà, sáng lập nên Thiền phái Phật giáo Việt Nam, Ngài cùng hai đệ tử là Pháp Loa và Huyền Quang tạo nên Trúc Lâm Tam tổ của Thiền phái Trúc Lâm Việt Nam.

Chùa Vĩnh Nghiêm vốn từ xưa là nơi đào luyện tăng đồ Phật giáo nên là nơi tàng trữ các bộ ván khắc kinh, theo sách nhà chùa để lại “Tàng kinh các” rộng tới 10 gian nhà. Đó là những bộ ván kinh có từ 700 năm nay, là kho sách cổ vô cùng quý giá. Nhiều kệ ván in kinh vẫn còn. Đó là kho ván khắc in, người xưa gọi là Mộc thư khố, là hiện vật minh chứng chùa Vĩnh Nghiêm từng thống lĩnh 72 chốn tùng lâm.

Mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm hiện tại có tất cả 3.050 bản khắc gỗ với 9 đầu sách lớn thuộc hai loại kinh, sách chính: Loại kinh sách có nguồn gốc từ Trung Hoa, Ấn Độ được các Phật tổ Thiền phái Trúc Lâm kế truyền, chú dẫn theo tư tưởng Việt Nam và loại kinh sách của các Tổ sư Thiền phái Trúc Lâm sáng tác truyền lại.

Qua khảo sát, các nhà nghiên cứu thấy rằng, những mộc bản này đều do chính các nghệ nhân vùng Bắc Giang, Bắc Ninh và Hải Dương tổ chức khắc trong nhiều khoảng thời gian khác nhau. Vật liệu dùng làm bản khắc là gỗ thị và hầu hết được khai thác tại vườn chùa. Đây là loại gỗ thường được dùng để làm bản khắc in vì gỗ mềm, mịn, dai, dễ khắc, ít cong vênh, khó nứt vỡ.

Các mộc bản được khắc bằng chữ Hán hoặc Nôm với kĩ thuật khắc ngược, đây là một kĩ thuật rất khó và tinh vi để khi in ra giấy sẽ trở thành chữ xuôi. Mỗi mặt khắc tương ứng với 2 trang sách. Kiểu chữ rất chân phương và sắc nét. Điều đó chứng tỏ các nghệ nhân người Việt xưa không chỉ giỏi về mặt kĩ thuật mà còn là những người rất am hiểu về cách thức tổ chức văn bản, cũng như thông thạo về chữ Hán và chữ Nôm, một loại hình chữ viết cổ có cấu tạo rất phức tạp của người Việt.

Trải qua bao thăng trầm biến cố của lịch sử, giờ đây kho Mộc thư khố này được coi như là bảo vật quốc gia. Đặc biệt, trong phiên họp ngày 16.5.2012 tại Bangkok (Thái Lan), mộc bản chùa Vĩnh Nghiêm đã chính thức được công nhận là Di sản tư liệu Thế giới, Khu vực châu Á - Thái Bình Dương.

BÀI VIẾT KHÁC

Kỹ năng an toàn trước và trong bão

Để đảm bảo an toàn tính mạng và tài sản trước, trong và mưa lũ sau bão, người dân lưu ý không nên chủ quan, tuân thủ theo các khuyến cáo sau:

Ngày 07/10/2025

Phong trào thi đua yêu nước trên quê hương Đất Tổ

Với tinh thần “càng khó khăn thì càng phải thi đua”, phong trào thi đua yêu nước trên quê hương Đất Tổ lan tỏa ở mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, biến thách thức thành cơ hội, biến ý chí thành hành động, tạo nên những bước đột phá toàn diện, đưa Phú Thọ vững bước trên con đường đổi mới và phát triển trong giai đoạn 2020 - 2025.

Ngày 07/10/2025

Trên 98% thủ tục hành chính được giải quyết thủ tục đúng và trước hạn

Sau 3 tháng đi vào hoạt động theo mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) của tỉnh cơ bản ổn định, thông suốt, đã tích hợp, kết nối với cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; phần mềm hộ tịch điện tử; phần mềm liên thông 2 nhóm dịch vụ công; lý lịch tư pháp; bưu điện. Các chức năng của phần mềm cơ bản phù hợp, thuận tiện cho tổ chức, cá nhân nộp hồ sơ trực tuyến và cán bộ công chức thao tác xử lý.

Ngày 30/09/2025

Tuổi trẻ Đất Tổ hướng về Đại hội

baophutho.vnNhững ngày này, trên khắp quê hương Đất Tổ, từ các phường trung tâm đến địa bàn vùng sâu, miền núi đều rực rỡ cờ hoa, khẩu hiệu tuyên truyền chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, sự kiện chính trị có ý nghĩa đặc biệt quan trọng của toàn Đảng bộ, toàn quân và toàn dân trong tỉnh. Hòa chung không khí thi đua sôi nổi chào mừng Đại hội Đảng các cấp nhiệm kỳ 2025-2030, ...

Ngày 24/09/2025

Truyền thông hình ảnh tỉnh Phú Thọ - Nâng tầm vị thế, lan tỏa giá trị

Trong những năm qua, công tác truyền thông hình ảnh tỉnh Phú Thọ đã có bước phát triển toàn diện, tạo dấu ấn sâu đậm trên các lĩnh vực chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội. Năm 2025 – năm diễn ra nhiều sự kiện quan trọng, đặc biệt kỷ niệm 80 năm Quốc khánh (2/9/1945 - 2/9/2025), tỉnh Phú Thọ tiếp tục đẩy mạnh truyền thông quảng bá hình ảnh, góp phần nâng cao vị thế, khẳng định tiềm năng, thế mạnh và lan tỏa hình ảnh Đất Tổ đến bạn bè trong nước và quốc tế.

Ngày 12/09/2025

Khi chính quyền “số hóa” để gần dân hơn

Từ mô hình “một cửa” truyền thống đến Trung tâm Phục vụ hành chính công hiện đại, tỉnh Phú Thọ đang chứng kiến một bước chuyển mình mạnh mẽ trong cải cách TTHC. Đây không chỉ là câu chuyện về việc ứng dụng công nghệ, mà còn là nỗ lực rút ngắn khoảng cách giữa chính quyền và người dân, tạo ra một nền hành chính phục vụ, minh bạch và hiệu quả.

Ngày 10/09/2025

Thông báo