Phong trào thi đua của Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) phải được cụ thể hóa bằng những con số, tiêu chí cụ thể. Trong đó tập trung vào các phong trào thi đua có tính chất tính chất sáng tạo, phát minh, sáng chế, vượt qua mọi khó khăn, thách thức để đưa KH&CN tiến nhanh, tiến mạnh, đóng góp thiết thực và hiệu quả phát triển KT-XH.
Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan nhấn mạnh tại Đại hội Thi đua yêu nước Bộ KH&CN lần thứ IV tổ chức tại Hà Nội ngày 03/10/2015.
Toàn cảnh Đại hội Thi đua yêu nước Bộ KH&CN lần thứ IV
Tham dự Đại hội còn có Phó Thủ tướng Chính phủ Vũ Đức Đam, đại diện lãnh đạo các bộ, ngành Trung ương và hơn 300 gương điển hình tiêu biểu đại diện cho hơn 3.000 cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của Bộ KH&CN.
Báo cáo tại Đại hội, Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Việt Thanh cho biết, trong nhiều năm qua ngành KH&CN Việt Nam đã nỗ lực thi đua và đạt được nhiều thành tựu quan trọng, có những sản phẩm KH&CN mang tầm khu vực và thế giới như sản xuất vắc xin, ghép tạng, giàn khoan tự nâng 90m2 nước/ 120m2 nước..., làm chủ và thiết kế và tự thi công xây dựng nhà máy nhiệt điện hàng đầu trong khu vực, làm chủ các vệ tinh viễn thông và vệ tinh viễn thám, có nhiều sản phẩm trong công nghiệp và an ninh quốc phòng…
Thứ trưởng Trần Việt Thanh báo cáo tổng kết tại Đại hội Thi đua yêu nước Bộ KH&CN lần thứ IV
Nhiều chương trình quốc gia, chương trình trọng điểm được triển khai hiệu quả. Điển hình là các chương trình phát triển và ứng dụng công nghệ trong lĩnh vực y học, sinh học trong nông nghiệp, thủy sản, công nghiệp chế biến do Bộ KH&CN chủ trì thực hiện đã góp phần tạo ra các công nghệ tiên tiến, sản phẩm mới chất lượng cao như các giống cây trồng, vật nuôi mới, công nghệ nhân giống mới, chế phẩm sinh học có hoạt lực cao...
Giai đoạn 2011-2015, Bộ KH&CN đã tập trung, nỗ lực phối hợp với các Bộ, ngành, địa phương tham mưu trình Trung ương, Quốc hội và Chính phủ ban hành nhiều cơ chế, chính sách mới về KH&CN, tạo điều kiện để đổi mới toàn diện hoạt động KH&CN với 184 văn bản được ban hành, trong đó có 02 Luật; 29 Nghị định của Chính phủ, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 153 văn bản cấp Bộ.
Phong trào thi đua đã có tác động tích cực đến công tác quản lý và phát triển doanh nghiệp KH&CN. Bộ KH&CN đã từng bước tháo gỡ các khó khăn về cơ chế, chính sách cho việc hoạt động của doanh nghiệp KH&CN và nhân rộng các mô hình doanh nghiệp KH&CN hoạt động có hiệu quả. Ngày càng có nhiều doanh nghiệp chủ động tiến hành các hoạt động đổi mới công nghệ hoặc được hỗ trợ đầu tư từ ngân sách nhà nước để đổi mới công nghệ.
Đáng chú ý, Cục Sở hữu trí tuệ đã tiếp nhận 192.283 đơn đăng ký xác lập quyền sở hữu công nghiệp; xử lý 169.152 đơn (trong đó, 119.409 đơn được chấp nhận cấp văn bằng bảo hộ); hỗ trợ đăng ký bảo hộ sáng chế cho 61 giải pháp, công nghệ; tạo lập, quản lý và phát triển tài sản trí tuệ cho 109 đặc sản địa phương; thành lập 52 hiệp hội, hội để quản lý tài sản trí tuệ cộng đồng…
Công tác thi đua hoàn thiện hệ thống tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật, đẩy mạnh quản lý đo lường, chất lượng sản phẩm hàng hóa và hoàn thiện hệ thống bảo hộ và thực thi quyền sở hữu trí tuệ được đẩy mạnh trong thời gian qua. Kết quả là, trong giai đoạn 2011-2015, số lượng TCVN được công bố là 3.367 TCVN. Hệ thống Tiêu chuẩn Quốc gia hiện hành đã có trên 8.600 TCVN cho 98 lĩnh vực tiêu chuẩn, nâng tỷ lệ hài hòa tiêu chuẩn quốc tế lên 60%.
Bên cạnh đó, Bộ KH&CN cũng đã quan tâm thúc đẩy sự phát triển của thị trường công nghệ để làm cầu nối, gắn kết hoạt động KH&CN với sản xuất, kinh doanh, góp phần quan trọng thúc đẩy cung cầu công nghệ, gia tăng số lượng và giá trị các giao dịch, mua bán công nghệ giữa doanh nghiệp với viện, trường. Giá trị giao dịch công nghệ của 3 sàn giao dịch chủ yếu ở Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh và Hải Phòng giai đoạn 2010-2014 là 432,5 tỷ đồng và 99 triệu USD.
Cách đây ít ngày, Tổ chức Sở hữu trí tuệ thế giới đã công bố xếp hạng về Chỉ số đổi mới sáng tạo (đánh giá về trình độ công nghệ của 141 Quốc gia) năm 2015, Việt Nam xếp thứ 52 trên thế giới và xếp thứ 3 trong ASEAN (chỉ sau Philippin và Malaysia). Đặc biệt hơn nữa, trong số 31 quốc gia có mức độ thu nhập trung bình thấp từ 4000 USD Mỹ, Việt Nam đứng thứ 2 sau nước Cộng hòa Mondova (nước Cộng hòa của Liên Xô cũ).
Ghi nhận những kết quả đã đạt được trong phong trào thi đua của Bộ KH&CN, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan đánh giá cao nỗ lực đổi mới cơ bản, toàn diện của Bộ KH&CN trong quản lý KH&CN, tạo môi trường pháp lý ngày càng thuận lợi và đồng bộ cho hoạt động KH&CN và đổi mới sáng tạo; đặc biệt là việc tháo gỡ các vướng mắc trong cơ chế tài chính phù hợp với đặc thù của hoạt động nghiên cứu đã làm giảm thiểu các gánh nặng hành chính cho người làm khoa học; …
Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan phát biểu tại Đại hội Thi đua yêu nước Bộ KH&CN lần thứ IV
Phó Chủ tịch nước khẳng định, mặc dù điều kiện nguồn lực còn hạn hẹp, quy mô và trình độ phát triển kinh tế - xã hội nước ta còn thấp, nhưng trình độ nghiên cứu và sản phẩm KH&CN Việt Nam trong một số lĩnh vực đã tiếp cận được tiêu chuẩn của khu vực và thế giới, kết quả ứng dụng KH&CN đã góp phần rõ rệt thúc đẩy tăng năng suất, chất lượng sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, tăng kim ngạch xuất khẩu và tăng trưởng của các ngành, các lĩnh vực then chốt của nền kinh tế. KH&CN đã và đang đóng góp tích cực cho sự nghiệp kinh tế - xã hội, giữ vững quốc phòng và an ninh quốc gia trong thời kỳ đất nước phát triển và hội nhập.
Tuy nhiên, Phó Chủ tịch nước cũng nêu thực trạng năng suất lao động của Việt Nam hiện thấp nhất trong khu vực, khoảng cách phát triển KH&CN của nước ta với khu vực và thế giới còn lớn. Vì vậy, trong giai đoạn 2016-2020, phong trào thi đua của Bộ KH&CN phải được cụ thể hóa bằng những con số, tiêu chí cụ thể, trong đó tập trung vào các phong trào thi đua có tính chất mở đường cho phát triển KH&CN, mở đường cho sáng tạo, phát minh. Đồng thời khơi nguồn lực cho KH&CN thông qua việc huy động tiềm lực của các tập đoàn, doanh nghiệp cho nghiên cứu khoa học và thực hiện thành công chính sách liên kết 4 nhà, gắn KH&CN với nhà sản xuất, kinh doanh, làm tăng hàm lượng giá trị KH&CN trong mọi hoạt động để làm tăng khả năng cạnh tranh của nền kinh tế và doanh nghiệp.
Phải xác định rõ mục đích, tiêu chí của các phong trào thi đua trên cơ sở bám sát chiến lược, kế hoạch và các nhiệm vụ trọng tâm của Bộ; nghiêm túc tổ chức sơ kết, tổng kết đánh giá và rút kinh nghiệm về kết quả phong trào; hướng tới phát huy cao độ tinh thần thi đua yêu nước và tiềm năng lao động sáng tạo của đội ngũ cán bộ, công chức.
Ngoài ra, Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan cũng nhấn mạnh việc phải tổ chức phong trào thi đua để có nhiều sáng kiến, sáng tạo, phát minh, rút ngắn khoảng cách từ phát minh đến ứng dụng, tăng cường thương mại hóa kết quả nghiên cứu, thông tin, thông báo kết quả nghiên cứu cho người dân được biết.
Trong lời phát động phong trào thi đua yêu nước giai đoạn tới, Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân khẳng định, thời gian qua Bộ KH&CN đã tổ chức thực hiện nghiêm túc và hiệu quả các chỉ thị của Bộ Chính trị, đã phát động nhiều phong trào thi đua yêu nước có nội dung phong phú thiết thực, qua đó động viên được đội ngũ cán bộ công chức của Bộ say mê sáng tạo trong công việc, thực hiện xuất sắc nhiệm vụ quản lý nhà nước trên các lĩnh vực mà Chính phủ phân công.
Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Quân phát động phong trào thi đua tại Đại hội Thi đua yêu nước Bộ KH&CN lần thứ IV
Trong thời gian tới, Bộ KH&CN tiếp tục đẩy mạnh phong trào thi đua, làm tốt công tác khen thưởng để phong trào thi đua yêu nước thực sự trở thành động lực mạnh mẽ trong hoạt động của Bộ KH&CN, Bộ trưởng Nguyễn Quân nhận định.
Hội nghị cũng được nghe một số tập thể cá nhân điển hình của Bộ KH&CN báo cáo kết quả hoạt động trong lĩnh vực phụ trách về những đóng góp của họ cho nền KH&CN nước nhà.
Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan tặng Huân chương Lao động cho các cá nhân có nhiều đóng góp cho phong trào thi đua của ngành KH&CN
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam và Bộ trưởng Nguyễn Quân tặng Bằng khen cho các cá nhân có nhiều đóng góp cho phong trào thi đua của ngành KH&CN
Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam tặng Danh hiệu Chiến sỹ thi đua toàn quốc cho các cá nhân xuất sắc ngành KH&CN