“Lương 3 triệu đồng, nhiều tiến sỹ bỏ việc”: Chỉ nhà khoa học không có phụ cấp

Ngành khoa học công nghệ là ngành duy nhất không có phụ cấp. Ảnh: Hồng Vĩnh.

“Ngành giáo dục, phụ cấp nghề nghiệp là 25%, công chức là 30%, chỉ riêng các nhà khoa học không có bất cứ phụ cấp nào ngoài lương cơ bản”, GS.TSKH Dương Ngọc Hải, Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nói về bất cập trong đãi ngộ với các nhà khoa học.

Vì sao ngành khoa học và công nghệ (KH&CN) lại là ngành duy nhất không có phụ cấp? Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng cho biết, Bộ đã nhiều lần đề cập đến chế độ phụ cấp cho cán bộ nghiên cứu nhưng các cơ quan quản lý liên quan cho biết, sẽ không cấp phụ cấp nghề nữa nên không có. Theo TS Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN, dù cơ quan quản lý liên quan cho biết, không cấp phụ cấp cho các ngành nhưng cuối cùng chỉ có ngành khoa học công nghệ là không có phụ cấp.

Theo ông Trần Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, từ trước đến giờ ngành KH&CN không có chính sách phụ cấp. Bộ KH&CN và Bộ Nội vụ đã báo cáo Chính phủ việc này. Tuy nhiên thời gian qua, tạm thời chưa quy định chế độ phụ cấp cho các ngành để chờ đề án cải cách tổng thể tiền lương. “Sắp tới, trong đề án cải cách tổng thể tiền lương sẽ nghiên cứu, xem xét phụ cấp cho các nhà khoa học cũng như nhiều ngành khác để đảm bảo có sự thống nhất hài hòa, tránh tình trạng ngành này có, ngành kia chưa có”, ông Tuấn nói.

Khó thu hút và giữ chân người giỏi
Vậy trong thời gian chờ đề án, làm sao tăng chế độ đãi ngộ của cán bộ nghiên cứu trong bối cảnh thu nhập quá thấp hiện nay? Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho biết, đối với một số ngành đặc thù phải xin cơ chế riêng. Thời gian qua, chỉ có một lĩnh vực của KH&CN là năng lượng nguyên tử được có chính sách đặc thù nhằm thu hút nhân lực. Các lĩnh vực còn lại vẫn trong cơ chế chung.

Ngoài ra, để sử dụng, trọng dụng nhà khoa học, tháng 5/2014, Chính phủ đã ban hành Nghị định 40 quy định về sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt động KH&CN, đề xuất các ưu đãi cho cán bộ hoạt động trong lĩnh vực này. Thông tư liên tịch hướng dẫn thực hiện chính sách sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt động KH&CN được ban hành tháng 11/2015. Tuy nhiên, ngay cả khi chính sách này đi vào cuộc sống, chỉ một bộ phận rất nhỏ các nhà khoa học có được chính sách đãi ngộ tốt hơn.

“Ưu đãi những người đặc biệt xuất sắc là chính sách đúng nhưng chưa đủ. Số lượng cán bộ đạt tiêu chí ưu đãi của Nghị định 40 sẽ rất ít, phần lớn các cán bộ nghiên cứu còn lại cũng là những người có thành tích tốt, hầu hết học ở nước ngoài về. Nếu không có chính sách đãi ngộ tốt, lương TS ở mức 3 triệu đồng như hiện nay thì không thể giữ chân được”, PGS.TS Trương Xuân Lam, Phó Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho biết.

Theo PGS.TS Trương Xuân Lam, Nghị định 40 về chính sách trọng dụng, sử dụng cán bộ hoạt động KH&CN chỉ ưu đãi với nhóm các nhà khoa học đầu ngành, nhà khoa học thực hiện nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia đặc biệt quan trọng và các nhà khoa học trẻ tài năng. Để được hưởng các chính sách ưu đãi này, nhà khoa học phải đáp ứng rất nhiều tiêu chuẩn khắt khe. Do đó, chính sách này chỉ đãi ngộ được một bộ phận rất ít cán bộ KH&CN.

“Ưu đãi những người đặc biệt xuất sắc là chính sách đúng nhưng chưa đủ. Số lượng cán bộ đạt tiêu chí ưu đãi của Nghị định 40 sẽ rất ít, phần lớn các cán bộ nghiên cứu còn lại cũng là những người có thành tích tốt, hầu hết học ở nước ngoài về. Nếu không có chính sách đãi ngộ tốt, lương TS ở mức 3 triệu đồng như hiện nay thì không thể giữ chân được”, PGS.TS Trương Xuân Lam nói.

Theo GS.TSKH Dương Ngọc Hải, tại Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, mức lương trung bình của thạc sỹ trên dưới 3 triệu đồng, của TS dưới 5 triệu đồng. Ngoài mức lương cơ bản, các nhà khoa học có thêm thu nhập từ đề tài nghiên cứu. Tuy nhiên, các đề tài nghiên cứu lúc có, lúc không, tùy thuộc vào ngành nghiên cứu. Đặc biệt, các nhà khoa học trẻ không dễ để tiếp cận được với các đề tài nghiên cứu. “Chúng tôi có chính sách hỗ trợ mỗi nhà khoa học trẻ khoảng 30-50 triệu đồng tiền nghiên cứu mỗi năm. Tuy nhiên cũng phải cạnh tranh rất mạnh, năm người chỉ một người có được đề tài. Vì thế việc thu hút người giỏi về làm việc rất khó khăn”, GS Hải nói.

BÀI VIẾT KHÁC

Bộ Khoa học và Công nghệ tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026

Ngày 26/12/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hội nghị Hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ năm 2026. Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Chí Dũng dự và chỉ đạo hội nghị.

Ngày 26/12/2025

Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (06/01/1946 - 06/01/2026)

Ngày 26/12/2025, Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh tổ chức Lễ kỷ niệm 80 năm Ngày Tổng tuyển cử đầu tiên bầu Quốc hội Việt Nam (06/01/1946 - 06/01/2026) và tổng kết hoạt động của Đoàn ĐBQH khóa XV tỉnh Phú Thọ, nhiệm kỳ 2021 - 2026.

Ngày 26/12/2025

Hội nghị Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025

Ngày 25/12/2025, Bộ Khoa học và Công nghệ tổ chức hội nghị Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ các tỉnh/thành phố trực thuộc Trung ương năm 2025. Đồng chí Nguyễn Mạnh Hùng - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì hội nghị.

Ngày 26/12/2025

Tháo gỡ khó khăn trong vận hành chính quyền địa phương hai cấp và giải ngân vốn đầu tư công

Ngày 25/12/2025, Tổ công tác số 7 của UBND tỉnh do đồng chí Nguyễn Huy Ngọc - Tỉnh ủy viên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh làm Tổ trưởng đã đến thăm và làm việc tại các xã: Thanh Ba, Quảng Yên, Hoàng Cương, Đông Thành, Chí Tiên, Liên Minh để nắm bắt tình hình khó khăn, vướng mắc trong quá trình vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp và tiến độ giải ngân vốn đầu tư công của địa phương.

Ngày 26/12/2025

Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số triển khai nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm năm 2026

Ngày 25/12/2025, đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì hội nghị tổng kết công tác năm 2025 và triển khai nhiệm vụ trọng tâm năm 2026 của Ban Chỉ đạo Trung ương về phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Hội nghị được tổ chức theo hình thức trực tiếp tại trụ sở Trung ương Đảng và trực tuyến đến điểm cầu 34 tỉnh, thành phố và 2.093 điểm cầu cấp xã.

Ngày 26/12/2025

Hội nghị lấy ý kiến cử tri nơi công tác đối với người được dự kiến giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND tỉnh Phú Thọ khóa XX, nhiệm kỳ 2026 - 2031

Ngày 24/12/2025, Sở Khoa học và Công nghệ tổ chức Hội nghị lấy ý kiến cử tri nơi công tác đối với người được dự kiến giới thiệu ứng cử đại biểu HĐND tỉnh Phú Thọ khóa XX, nhiệm kỳ 2026 - 2031.

Ngày 25/12/2025

Thông báo