“Lương 3 triệu đồng, nhiều tiến sỹ bỏ việc”: Chỉ nhà khoa học không có phụ cấp

Ngành khoa học công nghệ là ngành duy nhất không có phụ cấp. Ảnh: Hồng Vĩnh.

“Ngành giáo dục, phụ cấp nghề nghiệp là 25%, công chức là 30%, chỉ riêng các nhà khoa học không có bất cứ phụ cấp nào ngoài lương cơ bản”, GS.TSKH Dương Ngọc Hải, Phó chủ tịch Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam nói về bất cập trong đãi ngộ với các nhà khoa học.

Vì sao ngành khoa học và công nghệ (KH&CN) lại là ngành duy nhất không có phụ cấp? Thứ trưởng Bộ KH&CN Trần Văn Tùng cho biết, Bộ đã nhiều lần đề cập đến chế độ phụ cấp cho cán bộ nghiên cứu nhưng các cơ quan quản lý liên quan cho biết, sẽ không cấp phụ cấp nghề nữa nên không có. Theo TS Nguyễn Quân, nguyên Bộ trưởng Bộ KH&CN, dù cơ quan quản lý liên quan cho biết, không cấp phụ cấp cho các ngành nhưng cuối cùng chỉ có ngành khoa học công nghệ là không có phụ cấp.

Theo ông Trần Anh Tuấn, Thứ trưởng Bộ Nội vụ, từ trước đến giờ ngành KH&CN không có chính sách phụ cấp. Bộ KH&CN và Bộ Nội vụ đã báo cáo Chính phủ việc này. Tuy nhiên thời gian qua, tạm thời chưa quy định chế độ phụ cấp cho các ngành để chờ đề án cải cách tổng thể tiền lương. “Sắp tới, trong đề án cải cách tổng thể tiền lương sẽ nghiên cứu, xem xét phụ cấp cho các nhà khoa học cũng như nhiều ngành khác để đảm bảo có sự thống nhất hài hòa, tránh tình trạng ngành này có, ngành kia chưa có”, ông Tuấn nói.

Khó thu hút và giữ chân người giỏi
Vậy trong thời gian chờ đề án, làm sao tăng chế độ đãi ngộ của cán bộ nghiên cứu trong bối cảnh thu nhập quá thấp hiện nay? Thứ trưởng Trần Văn Tùng cho biết, đối với một số ngành đặc thù phải xin cơ chế riêng. Thời gian qua, chỉ có một lĩnh vực của KH&CN là năng lượng nguyên tử được có chính sách đặc thù nhằm thu hút nhân lực. Các lĩnh vực còn lại vẫn trong cơ chế chung.

Ngoài ra, để sử dụng, trọng dụng nhà khoa học, tháng 5/2014, Chính phủ đã ban hành Nghị định 40 quy định về sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt động KH&CN, đề xuất các ưu đãi cho cán bộ hoạt động trong lĩnh vực này. Thông tư liên tịch hướng dẫn thực hiện chính sách sử dụng, trọng dụng cá nhân hoạt động KH&CN được ban hành tháng 11/2015. Tuy nhiên, ngay cả khi chính sách này đi vào cuộc sống, chỉ một bộ phận rất nhỏ các nhà khoa học có được chính sách đãi ngộ tốt hơn.

“Ưu đãi những người đặc biệt xuất sắc là chính sách đúng nhưng chưa đủ. Số lượng cán bộ đạt tiêu chí ưu đãi của Nghị định 40 sẽ rất ít, phần lớn các cán bộ nghiên cứu còn lại cũng là những người có thành tích tốt, hầu hết học ở nước ngoài về. Nếu không có chính sách đãi ngộ tốt, lương TS ở mức 3 triệu đồng như hiện nay thì không thể giữ chân được”, PGS.TS Trương Xuân Lam, Phó Viện trưởng Viện Sinh thái và Tài nguyên Sinh vật, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam, cho biết.

Theo PGS.TS Trương Xuân Lam, Nghị định 40 về chính sách trọng dụng, sử dụng cán bộ hoạt động KH&CN chỉ ưu đãi với nhóm các nhà khoa học đầu ngành, nhà khoa học thực hiện nhiệm vụ KH&CN cấp quốc gia đặc biệt quan trọng và các nhà khoa học trẻ tài năng. Để được hưởng các chính sách ưu đãi này, nhà khoa học phải đáp ứng rất nhiều tiêu chuẩn khắt khe. Do đó, chính sách này chỉ đãi ngộ được một bộ phận rất ít cán bộ KH&CN.

“Ưu đãi những người đặc biệt xuất sắc là chính sách đúng nhưng chưa đủ. Số lượng cán bộ đạt tiêu chí ưu đãi của Nghị định 40 sẽ rất ít, phần lớn các cán bộ nghiên cứu còn lại cũng là những người có thành tích tốt, hầu hết học ở nước ngoài về. Nếu không có chính sách đãi ngộ tốt, lương TS ở mức 3 triệu đồng như hiện nay thì không thể giữ chân được”, PGS.TS Trương Xuân Lam nói.

Theo GS.TSKH Dương Ngọc Hải, tại Viện Hàn lâm KH&CN Việt Nam, mức lương trung bình của thạc sỹ trên dưới 3 triệu đồng, của TS dưới 5 triệu đồng. Ngoài mức lương cơ bản, các nhà khoa học có thêm thu nhập từ đề tài nghiên cứu. Tuy nhiên, các đề tài nghiên cứu lúc có, lúc không, tùy thuộc vào ngành nghiên cứu. Đặc biệt, các nhà khoa học trẻ không dễ để tiếp cận được với các đề tài nghiên cứu. “Chúng tôi có chính sách hỗ trợ mỗi nhà khoa học trẻ khoảng 30-50 triệu đồng tiền nghiên cứu mỗi năm. Tuy nhiên cũng phải cạnh tranh rất mạnh, năm người chỉ một người có được đề tài. Vì thế việc thu hút người giỏi về làm việc rất khó khăn”, GS Hải nói.

BÀI VIẾT KHÁC

'Xây dựng chính sách tạo động lực đột phá cho khoa học, công nghệ'

Lãnh đạo Bộ Khoa học và Công nghệ cho biết trong năm 2025 sẽ tập trung xây dựng và hoàn thiện cơ chế chính sách, tạo động lực đột phá cho khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Ngày 10/01/2025

Công bố kết quả Bộ chỉ số đánh giá, xếp hạng mức độ Chuyển đổi số trong các cơ quan nhà nước tỉnh Phú Thọ năm 2024

PhuthoPortal - Ngày 7/1/2025, Chủ tịch UBND tỉnh ký ban hành Quyết định số 42/QĐ-UBND công bố kết quả Bộ chỉ số đánh giá, xếp hạng mức độ Chuyển đổi số trong các cơ quan nhà nước tỉnh Phú Thọ năm 2024.

Ngày 09/01/2025

Tổng Bí thư Tô Lâm gửi gắm nhiều kỳ vọng đối với các trí thức, nhà khoa học

(Chinhphu.vn) - Tổng Bí thư Tô Lâm bày tỏ mong muốn, các trí thức, nhà khoa học phải là lực lượng nòng cốt để đưa Việt Nam đứng vào nhóm 3 nước dẫn đầu Đông Nam Á về nghiên cứu và phát triển trí tuệ nhân tạo; nhóm 50 nước đứng đầu thế giới về năng lực cạnh tranh số và chỉ số phát triển Chính phủ điện tử; tối thiểu có 5 doanh nghiệp công nghệ số ngang tầm các cường quốc công nghệ vào năm 2030

Ngày 31/12/2024

Xây dựng cơ sở hạ tầng KH&CN hiện đại: Một nhu cầu cấp bách của Việt Nam

Gần 25 năm sau khi đề án Xây dựng các phòng thí nghiệm trọng điểm được chính phủ phê duyệt vào năm 2000, cho đến nay ngành KH&CN chưa có thêm một đề án đầu tư về cơ sở hạ tầng KH&CN hiện đại ở quy mô quốc gia, trong khi đó là một trong những yếu tố nền tảng để KH&CN Việt Nam có thể tạo ra những đột phá trong tương lai.

Ngày 30/12/2024

Bộ Chính trị chỉ đạo ưu tiên nguồn lực phát triển khoa học công nghệ

Bộ Chính trị chỉ đạo ưu tiên nguồn lực quốc gia cho phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số, đồng thời thành lập Ban Chỉ đạo Trung ương do Tổng Bí thư Tô Lâm làm Trưởng ban.

Ngày 27/12/2024

Bồi dưỡng kiến thức hội nhập quốc tế trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Sáng ngày 18/12/2024, Học viện Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo (KH,CN&ĐMST) chính thức khai giảng lớp Bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng hội nhập quốc tế về KH,CN&ĐMST.

Ngày 20/12/2024

Thông báo