Hiệu quả trong công tác phối hợp hành động phòng, chống ma túy trong thanh thiếu niên

Một buổi tuyên truyền về tác hại, việc phòng, chống ma túy cho ĐVTN được tổ chức tại thị xã Phú Thọ

Phú Thọ không phải là tỉnh trọng điểm về ma túy, tuy nhiên tình hình tội phạm và tệ nạn ma tuý trên địa bàn tỉnh trong trong 5 năm qua (2010 - 2015) có chiều hướng diễn biến phức tạp, gia tăng. Các đối tượng trong địa bàn tỉnh cấu kết với các đối tượng phạm tội về ma túy ở các địa bàn trọng điểm về ma túy như Sơn La, Hòa Bình, Điện Biên, Vĩnh Phúc, Hà Nội… để mua, vận chuyển và trung chuyển trái phép chất ma túy. Các đối tượng có tiền án, tiền sự về ma tuý ở ngoài tỉnh móc nối với các đối tượng trong tỉnh từ đó hình thành những đường dây mua bán, vận chuyển trái phép chất ma túy liên tỉnh với số lượng lớn.

Ma túy sau khi xâm nhập vào địa bàn tỉnh Phú Thọ được các đối tượng chia nhỏ, phân phối, cung cấp cho các tụ điểm, ổ nhóm trên địa bàn tỉnh để bán cho người nghiện gây ra nhiều khó khăn cho công tác phòng ngừa, đấu tranh, xử lý của lực lượng chức năng. Tình trạng mua bán, tổ chức sử dụng ma túy tổng hợp (chủ yếu là ma túy đá) đang có chiều hướng gia tăng, đối tượng ngày càng trẻ hóa, tập trung chủ yếu là thanh niên, học sinh, sinh viên, con em các gia đình có điều kiện kinh tế khá giả, đối tượng không nghề nghiệp bỏ nhà đi lang thang. Từ năm 2011 - 2015, đã phát hiện, bắt giữ 2.182 vụ/3.300 đối tượng phạm pháp về ma túy. Trong đó 765 vụ có đối tượng thuộc độ tuổi thanh, thiếu niên, đáng chú ý trong 5 năm có 45 trường hợp là học sinh, sinh viên vi phạm pháp luật về ma túy bị bắt giữ, xử lý. Toàn tỉnh hiện có 479 người nghiện ma túy là thanh, thiếu niên tuổi từ 16 đến 30 (so với cùng kỳ năm 2014 có 498 giảm 19 người nghiện). Hiện nay trong số 277 xã , phường, thị trấn chỉ có 68 địa phương không có tệ nạn ma túy.

Nhằm nâng cao hiệu quả công tác trong thực hiện Nghị quyết số 03, công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức cho ĐVTN về tác hại của ma túy và công tác phòng, chống ma túy trên địa bàn tỉnh luôn được quan tâm. Lực lượng công an đã phối hợp với Đài Truyền hình Việt Nam, Báo và Truyền hình Công an nhân dân; các cơ quan báo chí của tỉnh trong 5 năm đã xây dựng trên 200 phóng sự, 110 chuyên mục, 250 bản tin an ninh, trên 700 tin, bài về công tác phòng chống tội phạm, phòng chống ma túy; tổ chức tốt việc ký cam kết phòng chống ma tuý trong các đơn vị, cơ quan, doanh nghiệp, trường học, khu dân cư và từng hộ gia đình… Đối với tổ chức Đoàn thanh niên các cấp đã triển khai hoạt động phòng chống ma tuý tại 8 huyện, thị xã, thành phố thu hút hơn 135.000 lượt ĐVTN tham gia. Công tác tuyên truyền phòng chống ma tuý, phòng chống tội phạm tại các huyện, thị, thành đoàn và Đoàn trực thuộc được tổ chức thông qua nhiều hình thức: sinh hoạt Câu lạc bộ “Thanh niên phòng, chống tệ nạn xã hội”, “Câu lạc bộ thanh niên phòng, chống ma tuý”; “Câu lạc bộ thanh niên phòng, chống mại dâm”, Đội Thanh niên tình nguyện thắp sáng niềm tin;... Hằng năm, đã thu hút được hơn 2.256 hội viên tham gia hoạt động tuyên truyền về ma tuý, HIV/AIDS.

Các cơ sở Đoàn, nhất là Đoàn thanh niên các trường THPT, đại học, cao đẳng trên địa bàn thường xuyên phối hợp với ngành công an tổ chức tuyên truyền về công tác phòng chống tội phạm và tệ nạn xã hội trong các nhà trường. Thông qua đó, đoàn viên thanh niên, học sinh, sinh viên đã được nâng cao nhận thức, hiểu biết về tác hại của ma túy, góp phần thay đổi hành vi, xây dựng lối sống lành mạnh của người thanh niên thời đại mới. Đặc biệt, tiếp tục phối hợp với lực lượng công an các cấp tổ chức củng cố triển khai xây dựng được 182 mô hình Đội TNTN “Thắp sáng niềm tin” tại các cơ sở Đoàn trong toàn tỉnh. Cuộc vận động “3 không với ma tuý” được các cấp bộ Đoàn triển khai sâu rộng.

Lực lượng Công an thường xuyên chủ động các biện pháp phòng ngừa tội phạm ma túy. Tập trung vào các tuyến, địa bàn, đối tượng trọng điểm, triển khai thực hiện có hiệu quả công tác nghiệp vụ, tổng rà soát, lên danh sách các băng, ổ nhóm tội phạm ma túy; quản lý chặt chẽ các loại đối tượng, nhất là đối tượng có tiền án, tiền sự, đặc xá, tha tù, đối tượng nghiện ma túy; thường xuyên kiểm danh, kiểm diện, gọi hỏi giáo dục, răn đe các đối tượng tại cộng đồng dân cư; tăng cường lập hồ sơ quản lý người nghiện ma túy theo các Nghị định của Chính phủ. Trong 5 năm đã lập 1.909 hồ sơ theo các Nghị định của Chính phủ (trong đó có 937 hồ sơ cai nghiện bắt buộc). Hiện tại, toàn tỉnh có 15 điểm điều trị, cấp phát methadol thuộc 13/13 huyện, thành, thị với 864 người nghiện ma túy tham gia điều trị (trong đó đa số là lứa tuổi trong thanh, thiếu niên). Qua điều trị đã giúp cho người nghiện ma túy tích cực tham gia lao động, sản xuất, tăng thu nhập cho bản thân và gia đình, giảm tỷ lệ vi phạm pháp luật góp phần bảo đảm trật tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh.

Song song với công tác tuyên truyền và phát động các phong trào nâng cao nhận thức cho ĐVTN về hậu quả, tác hại của ma tuý đối với bản thân, gia đình, xã hội và cộng đồng, Đoàn Thanh niên đã chủ động phối hợp với lực lượng Công an cùng cấp tổ chức cho ĐVTN cam kết chấp hành nghiêm túc các quy định của pháp luật, không hoạt động phạm tội và tệ nạn xã hội; tích cực tham gia quản lý, giáo dục, cảm hoá, giúp đỡ các đối tượng sau cai nghiện tái hoà nhập cộng đồng như: Hỗ trợ học nghề, giới thiệu việc làm, hỗ trợ vốn làm ăn phát triển kinh tế gia đình, ổn định cuộc sống; tổ chức các hoạt động văn hoá, thể dục, thể thao... Hiện nay, toàn tỉnh đang quản lý 2.630 người (đặc xá 482 người; tha tù 2.131 người - trong đó số người phạm tội có liên quan đến ma túy chiếm tỉ lệ cao). Lực lượng Công an đã phối hợp với các tổ chức đoàn thể trong đó Đoàn Thanh niên đóng vai trò chủ đạo tham gia xây dựng và duy trì 26 mô hình tiêu biểu trong tái hòa nhập cộng đồng tiêu biểu như: "Mô hình chợ Thanh Miếu, TP Việt Trì"; Mô hình "Vận động các tổ chức tự quản về ANTT xã Vân Du, Đoan Hùng"; "Công tác giáo dục giúp đỡ người chấp hành xong án phạt tù tái hòa nhập cộng đồng" tại Thượng Nông, Tam Nông... Tỉnh Đoàn giao Đoàn cấp huyện thực hiện chỉ tiêu của NQLT 03 là “Một năm mỗi xã, phường, đoàn thanh niên và lực lượng Công an giúp đỡ, cảm hóa ít nhất một thanh thiếu niên nghiện ma túy cai nghiện hiệu quả”. Kết quả đã phối hợp các ngành liên quan tham gia giúp đỡ 207 người tại 181/277 xã, phường, thị trấn, trong đó thanh niên chậm tiến là 106; đối tượng khác 96, giúp cai nghiện thành công 3 người nghiện ma túy, cảm hóa trên 620 thanh thiếu niên hư, chậm tiến tái hòa nhập cộng đồng.

Có thể khẳng định rằng, sau 5 năm triển khai Nghị quyết liên tịch về “Phối hợp hành động phòng, chống ma túy trong thanh niên” đã góp phần kiềm chế sự phát sinh tội phạm ma túy trong lứa tuổi thanh thiếu niên, học sinh, nhiều tụ điểm tiêm chích, ma túy bị xóa bỏ; nhiều địa bàn phức tạp về tệ nạn ma túy được chuyển hóa thành “địa bàn sạch”. Những mô hình hay, việc làm hiệu quả sẽ tiếp tục được nhân rộng để tiến tới loại trừ hiểm họa “cái chết trắng” ra khỏi cộng đồng.